Πάγια στάση των συμμάχων και εταίρων σε σχέση με τις ελληνοτουρκικές διαφορές, είναι η τύπου Πόντιου Πιλάτου σύσταση: "Βρείτε τα".
Η Τουρκία είναι αρκετά μεγάλη και αρκετά ισχυρή στρατιωτικά, με δυνατότητα επιτήρησης στα Βαλκάνια, την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, για να την αγνοήσουν ή να την αφήσουν να απομακρυνθεί.
Η Ελλάδα μοιάζει με ένα μικρότερο αλλά απαραίτητο κομμάτι του παζλ, που επιτρέπει τον έλεγχο της καθόδου της Ρωσίας στη Μεσόγειο, την πρόσβαση στα στενά του Σουέζ και του Βοσπόρου και κυρίως τον έλεγχο της Τουρκίας.
Υπό το πρίσμα αυτό, το εξοπλιστικό εμπάργκο και οι πιέσεις προς την Τουρκία, μετά από μια περίοδο επιθετικής ρητορικής και πρωτοβουλιών όπως το τουρκολυβικό σύμφωνο, ανάγκασαν τον φέρελπι Σουλτάνο της γείτονος από τις απειλές του τύπου "θα 'ρθουμε μια νύχτα ξαφνικά" να υπογράψει το σύμφωνο φιλίας με την Αθήνα. Από εκεί που ορκίζονταν πως δεν θα συναντήσει τον Κ. Μητσοτάκη ούτε ζωγραφιστό, τον υποδέχεται με φιλοφρονήσεις και τα ...ακούει με υπομονή.
Σε αυτό το κλίμα, εδώ και έναν περίπου χρόνο Αθήνα και Άγκυρα υποδύονται θεατρικά πως "τα βρίσκουν", ενώ μεθοδικά συνεχίζουν να εξοπλίζονται και να αναπτύσσουν τα διπλωματικά δίκτυα ανάσχεσης, περικυκλώνοντας η μία την άλλη.
Η Τουρκία δεν αποσύρει τις διεκδικήσεις που περιλαμβάνονται στο όραμα της "Γαλάζιας Πατρίδας" που διεκδικεί το μισό Αιγαίο, την ΝΑ. Μεσόγειο και τις ζώνες νοτίως της Κρήτης. Η Ελλάδα κατά την περίοδο της πρόσφατης έντασης προχώρησε στη ανάδειξη ΑΟΖ με τη Αίγυπτο και άφησε αμυδρά να εννοηθεί πως αν πιεστεί θα κάνει στο Αιγαίο ό,τι άρχισε να κάνει και στις άλλες θάλασσες, επεκτείνοντας τα 6 μίλια στα 12.
Η Τουρκία με υπερ-τετραπλάσιο ΑΕΠ πλέον και υπερ-οκταπλάσιο πληθυσμό μπορεί να συντηρεί ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις. Σε λίγα χρόνια, όταν η τεχνογνωσία της τουρκικής βιομηχανίας θα μπορεί να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των εξοπλιστικών αναγκών της, η Τουρκία δεν θα έχει ανάγκη να υπακούει στα "Βρείτε τα" των συμμάχων.
Η Ελλάδα, λόγω του μεγέθους της και των οικονομιών κλίμακας που αυτό συνεπάγεται, δεν μπορεί να ακολουθήσει σε αυτόν τον δρόμο. Αναγκαστικά θα πρέπει να στηριχτεί σε συμμαχίες με συμπράξεις όπως αυτές που κάνει με τη Γαλλία και το Ισραήλ κ.λπ.
Καθώς η διαφορά ισχύος μεταξύ των δύο χωρών είναι τεράστια, η Ελλάδα μπορεί να σταθεί απέναντι στην Τουρκία μόνο με τη συνδρομή ενός ευρύτερου πλέγματος συμμάχων.
Αυτός είναι ο λόγος που προσπαθεί να ευθυγραμμίζεται πάντα με τις γραμμές πλεύσης των ευρωπαίων και των Αμερικάνων, οι οποίες ενίοτε είναι αντιφατικές και ασαφείς. Όσοι επικρίνουν πως αυτή είναι μια ενδοτική στάση, είτε δεν ξέρουν τι τους γίνεται, είτε επιδιώκουν συνειδητά την έκθεση σε κινδύνους που θα μπορούσε να αποφύγει ή να αντιμετωπίσει κάποια άλλη στιγμή με καλύτερους συσχετισμούς.
Σε αυτό το σκηνικό, η εικόνα του πρωθυπουργού προχθές στην Άγκυρα ήταν καλή, στο μέτρο των ελληνικών δυνατοτήτων.
Αντέδρασε άμεσα στο θέμα της μειονότητας της Θράκης αποσαφηνίζοντας πως αυτή είναι θρησκευτική, υπενθύμισε την τύχη του ελληνισμού στην Κωνσταντινούπολη, υποστήριξε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και χαρακτήρισε τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση.
Με τη στάση του παρέσυρε τον Ερντογάν να δηλώσει πως η Τουρκία παρέχει νοσηλευτικές υπηρεσίες σε 1.000 μέλη της Χαμάς, κάτι που οι αρμόδιες υπηρεσίες αργότερα προσπάθησαν να ανασκευάσουν.
Υπάρχει μια κατηγορία πολιτικών και δημοσιολογούντων που προσπαθεί να βγάλει το ψωμί της ή να κάνει καριέρα μέσω της "πατριδεμπορίας", όπως τη περασμένη δεκαετία κάποιοι έκαναν καριέρα μέσω της αντιμνημονιακής "μπουρδολογίας". Όπως και τότε, έτσι και τώρα είναι επικίνδυνο να της επιτραπεί να πάρει τη κατάσταση στα χέρια της. Η τραγωδία της Κύπρου δεν απέχει πολύ χρονικά για να έχει σβηστεί από τη μνήμη μας.
Μεταξύ των "πατριδέμπορων" και των "γιουσουφάκιων" υπάρχει ο δρόμος της λογικής και του ρεαλισμού.
kostas.stoupas@capital.gr
https://www.capital.gr/o-kostas-stoupas-grafei/3807998/patridemporoi-kai-giousoufakia/