Σκιώδες τραπεζικό σύστημα με ενεργητικό 136,5 τρισ. ευρώ.... “Η Παγκόσμια Μετα-ομάδα των Ναρκωτικών”
Μεγεθύνθηκε και άλλο το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, το οποίο μετά τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση αναπτύσσεται ταχύτερα από τον τραπεζικό κλάδο.
https://www.kathimerini.gr
Σκιώδης τραπεζική
Στη διάρκεια του εικοστού αιώνα, το χρηματοοικονομικό σύστημα της Δύσης προκάλεσε, σταδιακώς, μια τεράστια “χρηματοοικονομική φούσκα,” η οποία προκάλεσε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008. Το 2008, η Τράπεζα των Διεθνών Διακανονισμών (Bank for International Settlements, BIS), δηλαδή, η τράπεζα των κεντρικών τραπεζών, επέπληξε την αμερικανική FED, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και άλλες κύριες κεντρικές τράπεζες, επειδή, αποτυγχάνοντας να ρυθμίσουν το σκιώδες τραπεζικό σύστημα και χρησιμοποιώντας χρηματοοικονομικά τεχνάσματα που επιδείνωσαν τη ρυθμιστική τους ανεπάρκεια, προκάλεσαν τη “χρηματοοικονομική φούσκα” η οποία, με τη σειρά της, προκάλεσε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 (βλ. A. Evans-Pritchard, “BIS Slams Central Banks, Warns of Worse Crunch to Come”, The Telegraph, 30 June 2008).
Στις 18 Νοεμβρίου 2012, το Συμβούλιο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (Financial Stability Board), το οποίο είναι ένας θεσμός που ιδρύθηκε στη σύνοδο κορυφής των G-20 του 2009 στο Λονδίνο, εξέδωσε την ετήσια έκθεσή του με τίτλο Έκθεση Εποπτείας της Παγκόσμιας Σκιώδους Τραπεζικής (Global Shadow Banking Monitoring Report), στην οποία ανέφερε ότι, το 2011, το μέγεθος του συνολικού σκιώδους τραπεζικού συστήματος αυξήθηκε κατά εξήντα επτά τρισεκατομμύρια δολάρια, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 111% του αθροιστικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος όλων των χωρών που συμπεριλήφθηκαν στην εν λόγω μελέτη.
Το 2011, οι Η.Π.Α. είχαν το μεγαλύτερο σύστημα σκιώδους τραπεζικής, με ενεργητικό ύψους 23 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ακολουθούμενες από την Ευρωζώνη (με ενεργητικό σκιώδους τραπεζικής ύψους 22 τρισεκατομμυρίων δολαρίων) και το Ηνωμένο Βασίλειο (με ενεργητικό σκιώδους τραπεζικής ύψους 9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων).
Με τον όρο “σκιώδης τραπεζική,” εννοούμε ολόκληρο το σύστημα πιστωτικής διαμεσολάβησης που λειτουργεί μέσω μη τραπεζικών καναλιών, για παράδειγμα, μέσω funds (θεσμικών κεφαλαίων). Αυτό το κερδοσκοπικό χρηματοοικονομικό δίκτυο όχι μόνο είναι διατεθειμένο να αποδεχθεί και να ξεπλύνει μαύρο χρήμα (προερχόμενο, λ.χ., από λαθρεμπόρια ναρκωτικών και όπλων, σωματεμπορία κ.ο.κ.), αλλά εξαρτάται ζωτικά από την εισροή σε αυτό μαύρου χρήματος, προκειμένου να έχει τα αναγκαία περιουσιακά στοιχεία για να πραγματοποιεί και να υποστηρίζει άγριες κερδοσκοπικές κινήσεις στις κεφαλαιαγορές.
Επίσης, το ξέπλυμα μαύρου χρήματος μέσω του συστήματος σκιώδους τραπεζικής χρησιμοποιείται ως χρηματοοικονομική βάση για την εφαρμογή προγραμμάτων χρηματοοικονομικής διάσωσης (bail-out), τα οποία παρέχουν χρηματοοικονομική υποστήριξη (ανακεφαλαιοποίηση) σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που αντιμετωπίζουν σοβαρές χρηματοοικονομικές δυσκολίες ή τον κίνδυνο της πτώχευσης.
Στις 6 Νοεμβρίου 2011, στην εφημερίδα The Huffington Post, η Τζάνετ Ταβακόλι (Janet Tavakoli), πρόεδρος της εταιρείας Tavakoli Structured Finance, δημοσίευσε ένα άρθρο με τον εύγλωττο τίτλο “Η Απάτη ως Επιχειρηματικό Μοντέλο” (“Fraud As a Business Model”), στο οποίο υποστήριξε ότι, τα τελευταία χρόνια, έρευνες που διενήργησε το Κονγκρέσο των Η.Π.Α. κατέδειξαν “εκτεταμένη απάτη στο δημόσιο πεδίο” και ότι τα χρήματα που δίδονται στους φορολογούμενους ως βοήθεια αφαιρούνται, στη συνέχεια, από αυτούς για να δοθούν ως φθηνή χρηματοδότηση σε διεφθαρμένα τραπεζικά ιδρύματα, τα οποία συνεχίζουν να αμείβουν με υψηλά επιδόματα τα ανώτερα διοικητικά στελέχη τους.
Μεγεθύνθηκε και άλλο το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, το οποίο μετά τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση αναπτύσσεται ταχύτερα από τον τραπεζικό κλάδο.
Με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 8%, το ενεργητικό του διεθνούς σκιώδους τραπεζικού τομέα υπολογίζεται στα 36,5 τρισ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 13% των κεφαλαίων του χρηματοοικονομικού τομέα, ενώ το σύνολο των χρηματοοικονομικών στοιχείων αποτιμάται στα 275 τρισ. ευρώ. Η σκιώδης τραπεζική αφορά υπηρεσίες που κανονικά προσφέρουν οι τράπεζες, όπως δανεισμό, αλλά χωρίς τις εγγυήσεις που θέτει ο νόμος για τις τράπεζες. Αντί των τραπεζών, αυτές τις υπηρεσίες προσφέρουν συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το ευρύτερο οικοσύστημα των μη τραπεζικών ιδρυμάτων υπολογίζεται πως έχει ενεργητικό 129 τρισ. ευρώ.
Αυτές οι εκτιμήσεις προέρχονται από το Financial Stability Board, έναν διεθνή οργανισμό εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ο οποίος ιδρύθηκε το 2009 μετά τη σύνοδο του G20 στο Λονδίνο.
Τα στοιχεία που συγκέντρωσε το FSB αφορούν το 2016 και για πρώτη φορά περιλαμβάνουν δεδομένα από την Κίνα και το Λουξεμβούργο. Η συμπερίληψη των δύο κρατών, που φιλοξενούν μεγάλο μέρος των επενδυτικών ταμείων όλου του κόσμου, καθιστά τη φετινή έρευνα του FSB την πιο λεπτομερή έως σήμερα. Η Κίνα συνέβαλε 15,5% ή 5,68 τρισ. ευρώ από τα 36,5 τρισ. ευρώ της σκιώδους τραπεζικής, σύμφωνα με τη συντηρητική εκτίμηση του FSB, ενώ το Λουξεμβούργο συνέβαλε 7,2% ή 2,59 τρισ. ευρώ.
Τα στοιχεία έρχονται μετά τη δήλωση του FSB το καλοκαίρι ότι είχε «εξημερώσει» τα πιο τοξικά μέρη του σκιώδους τραπεζικού κλάδου, ο οποίος κατηγορείται από πολλούς πως επιδείνωσε τη χρηματοπιστωτική κρίση πριν από μία δεκαετία. Εκτοτε προωθούνται μεταρρυθμίσεις κατ’ εισήγηση του FSB, ο οποίος προσπαθεί να ασκήσει μεγαλύτερο έλεγχο επί του κλάδου. Είναι δύσκολο το εγχείρημα, δεδομένου ότι δεν είναι εύκολο να δοθεί ακριβής ορισμός για τη σκιώδη τραπεζική.
Tο μόνο βέβαιο είναι ότι εποπτικοί οργανισμοί σαν τον FSB αρχίζουν από τα κεφάλαια ιδρυμάτων που δεν είναι τράπεζες, όπως τα OFI, τα οποία ως μέρος του σκιώδους συστήματος αναπτύχθηκαν το 2016 κατά 8%, φτάνοντας τα 82 τρισ. ευρώ. Tα OFI πλέον αντιστοιχούν στο 30% των περιουσιακών στοιχείων του χρηματοοικονομικού συστήματος – το υψηλότερο επίπεδο από το 2002. Από τα OFI, ο FSB επικεντρώνεται στον στενό ορισμό της σκιώδους τραπεζικής, ο οποίος φέτος συμπεριέλαβε ακατέργαστα δεδομένα από την Κίνα για πρώτη φορά. Το Λουξεμβούργο φιλοξενεί συλλογικά επενδυτικά οχήματα, τα οποία το FSB έχει κρίνει ευάλωτα σε μαζικές αναλήψεις κεφαλαίων από επενδυτές. Στις αρχές του 2017 έθεσε προστατευτικά μέτρα, τα οποία οι χώρες του G20 θα έπρεπε να υιοθετήσουν για να μετριάσουν τέτοιες περιπτώσεις μαζικών αναλήψεων. Επιπλέον, τα μέτρα θα αφορούν και το κλείσιμο «παραθύρων» που επέτρεπαν σε επενδυτές να έχουν άμεση πρόσβαση στα χρήματά τους σε εξαιρετικές περιστάσεις. Τέτοια συλλογικά επενδυτικά οχήματα αντιστοιχούν στο 72% του στενού ορισμού του FSB. Εν τω μεταξύ, στην Κίνα η ανάπτυξη εταιρειών καταπίστευσης είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Αναπτύχθηκαν κατά 46% το 2016, ταχύτερα δηλαδή από τον μέσο όρο του 33% μεταξύ του 2011 και 2015. Τα περιουσιακά στοιχεία των κινεζικών εταιρειών καταπίστευσης, οι οποίες διαχειρίζονται κεφάλαια επενδυτών, ήταν 2,76 τρισ. ευρώ το 2016.
Αυτές οι εκτιμήσεις προέρχονται από το Financial Stability Board, έναν διεθνή οργανισμό εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ο οποίος ιδρύθηκε το 2009 μετά τη σύνοδο του G20 στο Λονδίνο.
Τα στοιχεία που συγκέντρωσε το FSB αφορούν το 2016 και για πρώτη φορά περιλαμβάνουν δεδομένα από την Κίνα και το Λουξεμβούργο. Η συμπερίληψη των δύο κρατών, που φιλοξενούν μεγάλο μέρος των επενδυτικών ταμείων όλου του κόσμου, καθιστά τη φετινή έρευνα του FSB την πιο λεπτομερή έως σήμερα. Η Κίνα συνέβαλε 15,5% ή 5,68 τρισ. ευρώ από τα 36,5 τρισ. ευρώ της σκιώδους τραπεζικής, σύμφωνα με τη συντηρητική εκτίμηση του FSB, ενώ το Λουξεμβούργο συνέβαλε 7,2% ή 2,59 τρισ. ευρώ.
Τα στοιχεία έρχονται μετά τη δήλωση του FSB το καλοκαίρι ότι είχε «εξημερώσει» τα πιο τοξικά μέρη του σκιώδους τραπεζικού κλάδου, ο οποίος κατηγορείται από πολλούς πως επιδείνωσε τη χρηματοπιστωτική κρίση πριν από μία δεκαετία. Εκτοτε προωθούνται μεταρρυθμίσεις κατ’ εισήγηση του FSB, ο οποίος προσπαθεί να ασκήσει μεγαλύτερο έλεγχο επί του κλάδου. Είναι δύσκολο το εγχείρημα, δεδομένου ότι δεν είναι εύκολο να δοθεί ακριβής ορισμός για τη σκιώδη τραπεζική.
Tο μόνο βέβαιο είναι ότι εποπτικοί οργανισμοί σαν τον FSB αρχίζουν από τα κεφάλαια ιδρυμάτων που δεν είναι τράπεζες, όπως τα OFI, τα οποία ως μέρος του σκιώδους συστήματος αναπτύχθηκαν το 2016 κατά 8%, φτάνοντας τα 82 τρισ. ευρώ. Tα OFI πλέον αντιστοιχούν στο 30% των περιουσιακών στοιχείων του χρηματοοικονομικού συστήματος – το υψηλότερο επίπεδο από το 2002. Από τα OFI, ο FSB επικεντρώνεται στον στενό ορισμό της σκιώδους τραπεζικής, ο οποίος φέτος συμπεριέλαβε ακατέργαστα δεδομένα από την Κίνα για πρώτη φορά. Το Λουξεμβούργο φιλοξενεί συλλογικά επενδυτικά οχήματα, τα οποία το FSB έχει κρίνει ευάλωτα σε μαζικές αναλήψεις κεφαλαίων από επενδυτές. Στις αρχές του 2017 έθεσε προστατευτικά μέτρα, τα οποία οι χώρες του G20 θα έπρεπε να υιοθετήσουν για να μετριάσουν τέτοιες περιπτώσεις μαζικών αναλήψεων. Επιπλέον, τα μέτρα θα αφορούν και το κλείσιμο «παραθύρων» που επέτρεπαν σε επενδυτές να έχουν άμεση πρόσβαση στα χρήματά τους σε εξαιρετικές περιστάσεις. Τέτοια συλλογικά επενδυτικά οχήματα αντιστοιχούν στο 72% του στενού ορισμού του FSB. Εν τω μεταξύ, στην Κίνα η ανάπτυξη εταιρειών καταπίστευσης είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Αναπτύχθηκαν κατά 46% το 2016, ταχύτερα δηλαδή από τον μέσο όρο του 33% μεταξύ του 2011 και 2015. Τα περιουσιακά στοιχεία των κινεζικών εταιρειών καταπίστευσης, οι οποίες διαχειρίζονται κεφάλαια επενδυτών, ήταν 2,76 τρισ. ευρώ το 2016.
https://www.kathimerini.gr
***
Σκιώδης τραπεζική
Στη διάρκεια του εικοστού αιώνα, το χρηματοοικονομικό σύστημα της Δύσης προκάλεσε, σταδιακώς, μια τεράστια “χρηματοοικονομική φούσκα,” η οποία προκάλεσε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008. Το 2008, η Τράπεζα των Διεθνών Διακανονισμών (Bank for International Settlements, BIS), δηλαδή, η τράπεζα των κεντρικών τραπεζών, επέπληξε την αμερικανική FED, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και άλλες κύριες κεντρικές τράπεζες, επειδή, αποτυγχάνοντας να ρυθμίσουν το σκιώδες τραπεζικό σύστημα και χρησιμοποιώντας χρηματοοικονομικά τεχνάσματα που επιδείνωσαν τη ρυθμιστική τους ανεπάρκεια, προκάλεσαν τη “χρηματοοικονομική φούσκα” η οποία, με τη σειρά της, προκάλεσε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 (βλ. A. Evans-Pritchard, “BIS Slams Central Banks, Warns of Worse Crunch to Come”, The Telegraph, 30 June 2008).
Στις 18 Νοεμβρίου 2012, το Συμβούλιο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (Financial Stability Board), το οποίο είναι ένας θεσμός που ιδρύθηκε στη σύνοδο κορυφής των G-20 του 2009 στο Λονδίνο, εξέδωσε την ετήσια έκθεσή του με τίτλο Έκθεση Εποπτείας της Παγκόσμιας Σκιώδους Τραπεζικής (Global Shadow Banking Monitoring Report), στην οποία ανέφερε ότι, το 2011, το μέγεθος του συνολικού σκιώδους τραπεζικού συστήματος αυξήθηκε κατά εξήντα επτά τρισεκατομμύρια δολάρια, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 111% του αθροιστικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος όλων των χωρών που συμπεριλήφθηκαν στην εν λόγω μελέτη.
Το 2011, οι Η.Π.Α. είχαν το μεγαλύτερο σύστημα σκιώδους τραπεζικής, με ενεργητικό ύψους 23 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ακολουθούμενες από την Ευρωζώνη (με ενεργητικό σκιώδους τραπεζικής ύψους 22 τρισεκατομμυρίων δολαρίων) και το Ηνωμένο Βασίλειο (με ενεργητικό σκιώδους τραπεζικής ύψους 9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων).
Με τον όρο “σκιώδης τραπεζική,” εννοούμε ολόκληρο το σύστημα πιστωτικής διαμεσολάβησης που λειτουργεί μέσω μη τραπεζικών καναλιών, για παράδειγμα, μέσω funds (θεσμικών κεφαλαίων). Αυτό το κερδοσκοπικό χρηματοοικονομικό δίκτυο όχι μόνο είναι διατεθειμένο να αποδεχθεί και να ξεπλύνει μαύρο χρήμα (προερχόμενο, λ.χ., από λαθρεμπόρια ναρκωτικών και όπλων, σωματεμπορία κ.ο.κ.), αλλά εξαρτάται ζωτικά από την εισροή σε αυτό μαύρου χρήματος, προκειμένου να έχει τα αναγκαία περιουσιακά στοιχεία για να πραγματοποιεί και να υποστηρίζει άγριες κερδοσκοπικές κινήσεις στις κεφαλαιαγορές.
Επίσης, το ξέπλυμα μαύρου χρήματος μέσω του συστήματος σκιώδους τραπεζικής χρησιμοποιείται ως χρηματοοικονομική βάση για την εφαρμογή προγραμμάτων χρηματοοικονομικής διάσωσης (bail-out), τα οποία παρέχουν χρηματοοικονομική υποστήριξη (ανακεφαλαιοποίηση) σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που αντιμετωπίζουν σοβαρές χρηματοοικονομικές δυσκολίες ή τον κίνδυνο της πτώχευσης.
Στις 6 Νοεμβρίου 2011, στην εφημερίδα The Huffington Post, η Τζάνετ Ταβακόλι (Janet Tavakoli), πρόεδρος της εταιρείας Tavakoli Structured Finance, δημοσίευσε ένα άρθρο με τον εύγλωττο τίτλο “Η Απάτη ως Επιχειρηματικό Μοντέλο” (“Fraud As a Business Model”), στο οποίο υποστήριξε ότι, τα τελευταία χρόνια, έρευνες που διενήργησε το Κονγκρέσο των Η.Π.Α. κατέδειξαν “εκτεταμένη απάτη στο δημόσιο πεδίο” και ότι τα χρήματα που δίδονται στους φορολογούμενους ως βοήθεια αφαιρούνται, στη συνέχεια, από αυτούς για να δοθούν ως φθηνή χρηματοδότηση σε διεφθαρμένα τραπεζικά ιδρύματα, τα οποία συνεχίζουν να αμείβουν με υψηλά επιδόματα τα ανώτερα διοικητικά στελέχη τους.