Ο Ιταλός φιλόσοφος Αντόνιο Γκράμσι έγραψε πως «η κρίση έχει να κάνει ακριβώς με το γεγονός ότι το παλιό πεθαίνει, αλλά το καινούριο δεν μπορεί να γεννηθεί· σε αυτή τη μεσοβασιλεία εμφανίζεται μια μεγάλη ποικιλία νοσηρών συμπτωμάτων».
Κατά κάποιον τρόπο, αυτή είναι μια αρμόζουσα περιγραφή της παγκόσμιας τάξης σήμερα.
Η μεταψυχροπολεμική περίοδος -και η γενική αισιοδοξία που σχετίζεται με αυτήν- έχει έρθει στο τέλος της. Πολλές από τις βεβαιότητες που οι περισσότεροι άνθρωποι της Δύσης θεωρούσαν δεδομένες, έχουν αμφισβητηθεί ή ακόμα και υπονομευθεί.
Όμως είναι ασαφές το είδος της νέας τάξης που θα προκύψει, αν μπορούν να διατηρηθούν οι παλαιές βασικές αρχές, αν θα δούμε έναν κόσμο με ανταγωνιστικές τάξεις πραγμάτων και αν η μεταβατική περίοδος θα είναι ειρηνική.
Αντιθέτως, αυτό που φαίνεται πως είναι ξεκάθαρο, είναι πως η μεσοβασιλεία θα είναι μια φάση παρατεταμένης αστάθειας και αβεβαιότητας.
Δεδομένων των στρατηγικών outlooks που επικρατούν σε Ουάσινγκτον, Πεκίνο και Μόσχα, οι προσδοκίες για μια νέα εποχή ανταγωνισμού μεγάλων δυνάμεων φαίνεται πως θα γίνουν μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Αν όλοι προετοιμάζονται για έναν εχθρικό κόσμο, η άφιξή του έχει σχεδόν προκαθοριστεί.
Όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο το πώς θα είναι ένας ανταγωνισμός μεγάλων δυνάμεων στον 21ο αιώνα και πού θα είναι ιδιαίτερα έντονος και επικίνδυνος. Η έλευση νέων τεχνολογιών και εργαλείων πολιτικής, οι νέες αλληλεξαρτήσεις και οι αδυναμίες θα επηρεάσουν το πώς θα ανταγωνιστούν οι μεγάλες δυνάμεις. Αυτό σημαίνει επίσης πως πιθανότατα θα χρειαστούμε νέα εργαλεία για να το χειριστούμε.
Το σημαντικότερο είναι πως αυτή η νέα αβεβαιότητα σημαίνει ότι οι παγκόσμιοι ηγέτες φέρουν τεράστια ευθύνη.
Τους τελευταίους μήνες η καγκελάριος Μέρκελ επανειλημμένως αναφέρθηκε σε προηγούμενες περιόδους, στις οποίες οι πολιτικοί, πιστεύοντας στη σταθερότητα της επικρατούσας τάξης και μη έχοντας βιώσει τον προηγούμενο πόλεμο, θεωρούσαν πως θα μπορούσαν απλώς να έχουν λίγες περισσότερες απαιτήσεις και να συμπεριφερθούν λίγο πιο επιθετικά – «(…) και, ξαφνικά, χάλασε ολόκληρη η τάξη και ξέσπασε πόλεμος».
Όπως τόνισε η Μέρκελ, «το μάθημά μου από αυτό είναι πως στους καιρούς που ζούμε πρέπει να σκεφτόμαστε προσεκτικά τα επόμενα βήματά μας, να ενεργούμε με σύνεση και να είμαστε ξεκάθαροι με τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε».
Δυστυχώς, επί του παρόντος, αυτά τα ποιοτικά στοιχεία φαίνεται πως βρίσκονται σε έλλειψη.
Σύμφωνα με τον Σουρκόφ, «η επική δυτικόστροφη αναζήτηση της Ρωσίας επιτέλους τελείωσε».
Αντί των «επαναλαμβανόμενων και αποτυχημένων προσπαθειών να γίνει μέρος του Δυτικού πολιτισμού», η Ρωσία πλέον «προορίζεται για εκατό χρόνια (ή πιθανόν διακόσια χρόνια ή τριακόσια χρόνια) γεωπολιτικής μοναξιάς».
Σε αυτή την προσπάθεια, ο σύμβουλος του Πούτιν, Βλάντισλαβ Σουρκόφ, σχολίασε πρόσφατα πως «ο πόλεμος είναι ένα μέσο επικοινωνίας».
Όπως σημειώνει ο ειδήμονας στο θέμα της Ρωσίας, Μπόμπο Λο, «οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στη Μόσχα καταδικάζουν την ‘δαιμονοποίηση’ της Ρωσίας, ωστόσο χαίρονται που γνωρίζουν πως η χώρα έχει επανέλθει στο παγκόσμιο σκηνικό, με ορισμένους να την αντιπαθούν, αλλά να μην την αγνοεί κανένας».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου