ΗΠΑ: Bretton Woods

Οι μοιραίες αποφάσεις τις οποίες έλαβαν οι σύνεδροι στο Διεθνές Νομισματικό και Χρηματοοικονομικό Συνέδριο


Η λύση του δράματος δόθηκε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ειδικά με τις μοιραίες αποφάσεις τις οποίες έλαβαν οι σύνεδροι στο Διεθνές Νομισματικό και Χρηματοοικονομικό Συνέδριο στο Μπρέτον Γουντς των ΗΠΑ, το 1944.

Σε εκείνο το συνέδριο, οι Δυτικοί ηγέτες τού κόσμου συμφώνησαν στην εγκαθίδρυση ενός νομισματικού συστήματος στο οποίο μόνο ένα νόμισμα, το δολάριο των ΗΠΑ, θα ήταν μετατρέψιμο σε χρυσό και μάλιστα στην ισοτιμία 35 δολάρια ανά ουγκιά. Η αξία όλων των άλλων νομισμάτων του κόσμου θα καθοριζόταν σε σχέση με το αμερικανικό δολάριο.

Δεύτερον, στο συνέδριο του Μπρέτον Γουντς, συμφωνήθηκε ότι μόνο οι κυβερνήσεις, μέσω των αντίστοιχων κεντρικών τραπεζών τους, θα μπορούσαν να μετατρέπουν αμερικανικά δολάρια σε χρυσό. Επίσης, στο συνέδριο του Μπρέτον Γουντς, αποφασίστηκε η ίδρυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Κάθε χώρα‐μέλος του ΔΝΤ υποχρεώθηκε να καταθέτει στο ΔΝΤ το 25% των αποθεμάτων της σε χρυσό.

Στα άρθρα του καταστατικού του ΔΝΤ, ορίζεται ρητώς ότι ο χρυσός απαγορεύεται να χρησιμοποιηθεί άμεσα ως χρήμα, δηλαδή δεν επιτρέπεται στις κυβερνήσεις των κρατών να εκδώσουν χρυσά νομίσματα προς διενέργεια συναλλαγών. (ΒΛΕΠΕ ΧΡΥΣΟ ΔΗΝΑΡΙΟ ΛΙΒΥΗΣ του ΚΑΝΤΑΦΙ)...

Με αυτόν τον τρόπο, επεβλήθη η κυριαρχία του χάρτινου χρήματος, ενώ η μεγαλύτερη ποσότητα χρυσού στον κόσμο παρέμενε αποθηκευμένη στις ΗΠΑ, συγκεντρωμένη (μη διανεμόμενος) υπό αμερικανική κυριαρχία, πράγμα που εφοδιάζει τη Federal Reserve με τεράστια δύναμη, ειδικά σε περιόδους χρηματοοικονομικών κρίσεων.

Η μόνη αντίδραση που αντιμετώπισε το σύστημα Μπρέτον Γουντς‒ΔΝΤ στα πρώτα 25 χρόνια της ύπαρξής του προήλθε από τη Γαλλία, ειδικά επί προεδρίας Σαρλ ντε Γκωλ (Charles de Gaulle).

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, οι Γάλλοι έκαναν προσπάθειες να αποκαταστήσουν τον κεντρικό ρόλο του χρυσού στο διεθνές νομισματικό σύστημα. Μεταξύ των ενεργειών στις οποίες προέβησαν οι Γάλλοι ήταν να καταφύγουν στη μετατρεψιμότητα του αμερικανικού δολαρίου σε χρυσό βάσει της ισοτιμίας 35 δολάρια ανά ουγκιά.

Ο πόλεμος του Βιετνάμ έδωσε στους Γάλλους έναν ακόμη λόγο να ανησυχούν για την αξιοπιστία του αμερικανικού δολαρίου και να επιδιώκουν αλλαγή στο σύστημα Μπρέτον Γουντς.

Όπως και τα υπόλοιπα κράτη μέλη του ΔΝΤ, οι ΗΠΑ ήταν επίσης υποχρεωμένες να καταθέτουν στο ΔΝΤ το 25% των αποθεμάτων τους σε χρυσό. Κάνοντας κάτι τέτοιο οι ΗΠΑ έπρεπε φυσικά να πληροφορήσουν επακριβώς τα υπόλοιπα κράτη‐μέλη του ΔΝΤ για το μέγεθος των αποθεμάτων των ΗΠΑ σε χρυσό. Επιπλέον, εφόσον, βάσει της συμφωνίας του Μπρέτον Γουντς, οι ΗΠΑ είχαν ακόμη τη νομική υποχρέωση της μετατρεψιμότητας του δολαρίου σε χρυσό βάσει της ισοτιμίας 35 δολάρια η ουγκιά, ήταν παράνομο και ανήθικο οι ΗΠΑ να τυπώσουν περισσότερα δολάρια από όσα επέτρεπαν αφενός τα εθνικά αποθέματα των ΗΠΑ σε χρυσό, αφετέρου η συμφωνία μετατρεψιμότητας του δολαρίου σε χρυσό στην ισοτιμία 35 δολάρια η ουγκιά.

Όμως, οι ΗΠΑ είχαν παραβιάσει αυτούς τους κανόνες, τυπώνοντας περισσότερα δολάρια (χάρτινο χρήμα) για να χρηματοδοτήσουν τον πόλεμο στο Βιετνάμ.

Η Γαλλία ανταπάντησε σε αυτήν την παράνομη και ανήθικη συμπεριφορά των ΗΠΑ, απαιτώντας την υποτίμηση του αμερικανικού δολαρίου μέσω της μεταβολής της ισοτιμίας του δολαρίου με τον χρυσό.

Επίσης, το 1961, το ύψος του συνολικού ποσού των δολαρίων που ήταν κατατεθειμένα σε ξένες τράπεζες ή σε υποκαταστήματα τραπεζών των ΗΠΑ που βρίσκονταν εκτός των ΗΠΑ (τα λεγόμενα «ευρωδολάρια») υπερέβη την αξία των αποθεμάτων των ΗΠΑ σε χρυσό, γεγονός το οποίο οδήγησε σε σημαντική άνοδο της τιμής του χρυσού.

Αυτό το πρόβλημα προκλήθηκε, σε μεγάλη έκταση, από την αύξηση της διεθνούς κινητικότητας του κεφαλαίου με κατεύθυνση την άσκηση κερδοσκοπίας υψηλού κινδύνου αντί της πραγματοποίησης κινήσεων που θα ανταποκρίνονταν σε αλλαγές που συνέβαιναν στην πραγματική οικονομία.

Σε ανταπάντηση, οι ΗΠΑ, τον Αύγουστο του 1971, αποκήρυξαν επισήμως τη νομική υποχρέωσή τους να διατηρούν το δολάριο μετατρέψιμο σε χρυσό. Έτσι, το Σύστημα Μπρέτον Γουντς κατέρρευσε, μετά από τρεις δεκαετίες λειτουργίας, και αντικαταστάθηκε από το Σύστημα της Τζαμάικας, σύμφωνα με το οποίο απελευθερώθηκαν πλήρως οι διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών, καταργήθηκε πλήρως η σύνδεση των νομισμάτων με τον χρυσό και θεσμοθετήθηκε η γενική οικονομική απελευθέρωση, που οδήγησε στον «καπιταλισμό καζίνο», όπου πρωταγωνιστούν οι χρηματοοικονομικοί κερδοσκόποι.

Αρκεί λ.χ. να θυμηθούμε ότι, το 1992, ο χρηματοοικονομικός κερδοσκόπος Τζορτζ Σόρος (George Soros) κατόρθωσε να επιφέρει την κατάρρευση της βρετανικής στερλίνας.

Το 1985, στη Νέα Υόρκη, πραγματοποιήθηκε η Συμφωνία Plaza (από το όνομα του ξενοδοχείου όπου έγινε η συνάντηση) μεταξύ των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιαπωνίας, της (Δυτικής) Γερμανίας και της Γαλλίας. Με εκείνη τη συμφωνία, οι ΗΠΑ έπεισαν τις προαναφερθείσες χώρες να ανατιμήσουν οικειοθελώς τα νομίσματά τους ως προς το αμερικανικό δολάριο.

Μέσα σε δύο έτη, η συναλλαγματική ισοτιμία του αμερικανικού δολαρίου μειώθηκε κατά 46 τοις εκατό έναντι του γερμανικού μάρκου και κατά 50 τοις εκατό έναντι του ιαπωνικού γιέν. Έτσι οι ΗΠΑ κατόρθωσαν να εξυγιάνουν το ισοζύγιο πληρωμών τους και να βελτιώσουν τη θέση τους στις παγκόσμιες αγορές, ενώ παράλληλα, με τη Συμφωνία Plaza, προδιαγράφθηκε η αρχή του τέλους της δυναμικής αναπτυξιακής πορείας της ιαπωνικής οικονομίας.

Η Συμφωνία Plaza είναι ορόσημο για να κατανοήσουμε ποιο είναι το νέο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό καθεστώς.

Η συνάντηση του 1985 στο Ξενοδοχείο Plaza της Νέας Υόρκης έθεσε τα θεμέλια για την ανάπτυξη ενός μηχανισμού συντονισμού των δραστηριοτήτων λίγων και «εκλεκτών» κεντρικών τραπεζών στην παγκόσμια αγορά νομισμάτων. Ακόμη και σήμερα πολλοί δημοσιογράφοι και σχολιαστές αναφέρονται στη «νεοφιλελεύθερη» οικονομία, αγνοώντας ή αποκρύπτοντας ότι, με ορόσημο τη Συμφωνία Plaza, το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό και νομισματικό σύστημα έχει μετατραπεί, από φιλελεύθερο/νεοφιλελεύθερο, σε ολιγαρχικό.

Ουσιαστικά, ο καθαρός χρηματοοικονομικός/νομισματικός φιλελευθερισμός υπήρξε ένα μικρό διάλειμμα μεταξύ της κατάρρευσης του Μπρέτον Γουντς (Αύγουστος του 1971) και της Συμφωνίας Plaza (1985). Μετά από εκείνο το διάλειμμα, το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό/νομισματικό παίγνιο άρχισε να ελέγχεται όλο και περισσότερο από ένα καρτέλ λίγων και «εκλεκτών» κεντρικών τραπεζών, με βασικό εργαλείο τα νομισματικά swaps.

Σήμερα, καθώς το καθεστώς της χρηματοοικονομικής ολιγαρχίας ενισχύεται μέσω της παγκοσμιοποίησης, βρισκόμαστε ενόψιν νέων κοσμοϊστορικών εξελίξεων, που περιλαμβάνουν το σενάριο μιας μεταδολαριακής παγκόσμιας οικονομικής τάξης πραγμάτων, στην οποία θα κυριαρχεί στον ευρωατλαντικό οικονομικό χώρο ένα τραπεζικό καρτέλ που θα δρα μέσω ενός συγχωνευμένου αμερικανικού και ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος, το οποίο μάλιστα μπορεί να βασίζεται σε ευρύτατη ψηφιοποίηση του χρήματος.

Τα σήματα κατάρρευσης του δολαρίου είναι ισχυρά και, όπως προαναφέραμε, οι μυστικές υπηρεσίες και το Πεντάγωνο των ΗΠΑ τα παρακολουθούν μεθοδικά.

Πρώτο σήμα κινδύνου

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Human resources το λένε οι αγγλοσάξωνες. Ανθρώπινοι πόροι. Κυνισμός μαζί και ακριβολογία.

Δημοσίευση σχολίου

Νεότερη Παλαιότερη