Η φρικαλέα Διαταγή 227 του Στάλιν, οι «Ομάδες Ανάσχεσης» της NKVD και το «κρέας για τα κανόνια».

Από τις πρώτες ημέρες του Μεγάλου Πολέμου στην Ανατολή, ήταν εμφανής η απροθυμία των Σοβιετικών στρατιωτών να πολεμήσουν για τον τύραννο και το καθεστώς του. Υποχωρούσαν παντού, λιποτακτούσαν και παραδίνονταν μαζικά στους Γερμανούς. Μόνο τους πρώτους 2-3 μήνες, 4.000.000 Σοβιετικοί στρατιώτες και αξιωματικοί είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι. Πολλοί απ’ αυτούς, με την θέλησή τους.

Η πρώτη αντίδραση του τυράννου, για να σταματήσει την διάλυση του στρατού του, ήταν η διαταγή με την οποία χαρακτήριζε «προδότες της πατρίδας» όλους ανεξαιρέτως τους αιχμάλωτους, ανεξαρτήτως των συνθηκών της αιχμαλωσίας τους (αν είχαν περικυκλωθεί, αν ήταν τραυματίες κ.τ.λ.): «Δεν υπάρχουν Ρώσσοι αιχμάλωτοι πολέμου. Ο Ρώσσος στρατιώτης πολεμά μέχρι θανάτου. Εάν επιλέξει την αιχμαλωσία, αποβάλλεται αυτομάτως από την ρωσσική κοινωνία».

Επίσης, εισήγαγε την αρχή της οικογενειακής ευθύνης, χαρακτηρίζοντας τα συγγενικά πρόσωπα των αιχμαλώτων «συγγενείς προδοτών της πατρίδας»: «Όσοι επιλέγουν να παραδοθούν πρέπει να εξοντώνονται με κάθε διαθέσιμο μέσο, ενώ οι οικογένειές τους θα στερούνται όλων των κρατικών βοηθημάτων και αρωγών».

Υπό τον φόβο της τιμωρίας των συγγενών, οι παραδόσεις στους Γερμανούς περιορίστηκαν, αλλά όχι και οι υποχωρήσεις. Έτσι, τον Ιούλιο του 1942, ο τύραννος εξέδωσε την Διαταγή 227, πιο γνωστή ως «Ούτε βήμα πίσω» (Ни шагу назад), η οποία απαγόρευε κάθε υποχώρηση επί ποινή θανάτου: «Οι πανικόβλητοι και οι δειλοί θα τουφεκίζονται επιτόπου». Πώς όμως θα εξασφαλιζόταν αυτό; Και σ’ αυτό βρήκε λύση.

Στην πρώτη γραμμή, ήταν οι στρατιώτες που θα έκαναν την επίθεση στον εχθρό. Πίσω τους, σχηματιζόταν μια δεύτερη γραμμή, τα «Τάγματα Ανάσχεσης» (заградотряд, заградительный отряд), αποτελούμενα από 200 επαγγελματίες δολοφόνους της NKVD οπλισμένους με πολυβόλα, που θέριζαν τους στρατιώτες που σταματούσαν, δίσταζαν ή υποχωρούσαν, όπως όριζε η Διαταγή του Στάλιν: «Να παρατάσσονται στα άμεσα μετόπισθεν των ασταθών μεραρχιών, έχοντας ως καθήκον σε περίπτωση πανικού και άτακτης υποχώρησης, να τουφεκίζουν τους πανικόβλητους και τους δειλούς».

Οι στρατιώτες της πρώτης γραμμής (το «κρέας για τα κανόνια»), είχαν ενημερωθεί ότι όποιου το νεκρό σώμα βρεθεί με μέτωπο προς τους δολοφόνους της NKVD (που σήμαινε ότι υποχωρούσε), θα καταγραφεί ως «προδότης» και θα τιμωρηθεί η οικογένειά του με τα προβλεπόμενα.

Επιπλέον, σχηματίστηκαν «Ειδικά Πειθαρχικά Τάγματα» (штрафбат, штрафной батальон), αποτελούμενα από «ύποπτους για δειλία», όσους «δειλούς» είχαν επιζήσει, δηλαδή όσους υποχώρησαν και πυροβολήθηκαν από τα «τμήματα ανάσχεσης» της NKVD, αλλά τραυματίστηκαν μόνο, όσους αυτοτραυματίζονταν, καθαιρεθέντες αξιωματικούς, «απείθαρχους» και άλλους. Η διαταγή του τυράννου προέβλεπε γι’ αυτούς: «Να παρατάσσονται στους δύσκολους τομείς της στρατιάς, ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα να ξεπλύνουν με το αίμα τους τα εγκλήματα τους σε βάρος της Πατρίδας».

Το εστί μεθερμηνευόμενον: να χρησιμοποιούνται σε αποστολές αυτοκτονίας, όπως π.χ. να επιτίθονται όπου υπήρχαν ναρκοπέδια. Κι αν επιζούσαν την μία ημέρα, θα σκοτώνονταν την επόμενη ή την μεθεπόμενη. Η μόνη ελπίδα για να σώσουν την ζωή τους αυτοί οι στρατιώτες, ήταν να τραυματισθούν σοβαρά.

Με πρόχειρους υπολογισμούς, το 1942, 790.000 Σοβιετικοί στρατιώτες χαρακτηρίστηκαν «δειλοί» ή «ύποπτοι δειλίας» και στάλθηκαν στα Ειδικά Πειθαρχικά Τάγματα, ενώ περίπου 200.000 «δειλοί και πανικόβλητοι» πυροβολήθηκαν στο πεδίο της μάχης από τα Τάγματα Ανάσχεσης της NKVD. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μόνο την πρώτη μέρα της μάχης του Στάλινγκραντ, πυροβολήθηκαν από την NKVD 15.000 «δειλοί και πανικόβλητοι».

Τα σχόλια, δικά σας!

Πηγές:
Norman Davies, «Η Ευρώπη σε πόλεμο».
Antony Beevor, «Στάλινγκραντ».
Simon Montefiore, «Stalin: The Court of the Red Tsar».
https://x.com/4fABkkc5xTv2aek/status/1945513463700468031