Ελένη Γεωργακάκη: Οι ανθρωπιστικές σπουδές στην Ελλάδα σε κίνδυνο


Ο ελληνικός πολιτισμός σεβόταν και σέβεται την ιστορία και τον άνθρωπο, ανέπτυξε στο πέρασμα των χρόνων μια φιλοσοφία που «κυνηγά» αέναα την αλήθεια, μία τέχνη που τιμά το όνομά της και από την οποία πηγάζει η καλαισθησία, μία επιστήμη που υποκλίνεται στην ίδια την φύση και την ζωή και πάνω απ' όλα μία γλώσσα μουσική, που σε κάνει να ακούς, να βλέπεις και να κατανοείς κάθε φορά αυτά που σου περιγράφει.

Πώς διδάσκονται όμως τα Αρχαία και η εξέλιξή τους τα Νέα Ελληνικά στα σχολεία σήμερα;

Η αλήθεια είναι ότι η αρχαία ελληνική γλώσσα παρουσιάζεται στους μαθητές, και αυτό το λέω από ιδίαν πείρα, ως κάτι το νεκρό, το παλαιολιθικό, που δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την γλώσσα που μιλάμε σήμερα.
 
Η ιστορία από την άλλη διαστρεβλώνεται και υποβαθμίζεται συστηματικά! (Τίτλος μαθήματος αφιερωμένου στην 28η Οκτωβρίου \σχολικού βιβλίου, Γλώσσα Ε΄ Δημοτικού, α’ τεύχος, σελ. 44\: «Η Ιταλία μας κήρυξε τον πόλεμο κι εμείς πήγαμε στο υπόγειο»)!!!
 
Έτσι συνέβη; Τι λένε οι παλιότεροι που το έζησαν; Φοβητσιάρηδες οι Έλληνες απέναντι στους επίδοξους κατακτητές; Στο μάθημα της Νεοελληνικής γλώσσας και έκθεσης, πέραν του γεγονότος ότι διδάσκεται μία γλώσσα «έκτρωμα», που οι κανόνες της δεν διαθέτουν καμία λογική, μία γλώσσα που καταντά «δείγμα ομιλίας», λόγω του τεράστιου βαθμού απλοποίησής της, απουσιάζει παντελώς η καλλιέργεια κριτικής και δημιουργικής σκέψης στα παιδιά, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις γίνεται προσπάθεια για το αντίθετο.

Σαν να μην έφταναν όλα τα προαναφερθέντα, έρχεται στο προσκήνιο το πολυσυζητημένο Νέο Λύκειο. Πέραν του γεγονότος ότι ήδη έχουν δημιουργηθεί πρακτικά προβλήματα στην λειτουργία του και οι μαθητές θα δυσκολευτούν πολύ να προσαρμοστούν, παρατηρείται επιπλέον παραμερισμός της Αρχαίας Ελληνικής, που ενδέχεται να οδηγήσει στον πλήρη αφανισμό της, τουλάχιστον από το Λύκειο. Ειδικότερα, η μόνη κατεύθυνση στην Γ’ Λυκείου, στην οποία οι μαθητές διδάσκονται εντατικά τα αρχαία ελληνικά είναι αυτή των Ανθρωπιστικών Επιστημών (Φιλολογία, Νομική, Ψυχολογία, κλπ), ενώ αντίθετα στις Παιδαγωγικές Επιστήμες δεν συμβαίνει το ίδιο.

Εκεί τα αρχαία ελληνικά θεωρήθηκαν «εκτός ύλης». Πέραν τούτου, το μάθημα των Λατινικών καταργήθηκε από την Β’ Λυκείου, με αποτέλεσμα οι μαθητές, που επιθυμούν να ακολουθήσουν τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, να έρχονται αντιμέτωποι με μία «ξένη γλώσσα», στην οποία και θα εξεταστούν, για πρώτη φορά στην Γ’ Λυκείου!

Κατά την γνώμη μου, υπό αυτές τις συνθήκες, το τέλος των Ανθρωπιστικών Επιστημών (πλην της Νομικής) είναι κοντά… Ήδη παρατηρείται ραγδαία πτώση στα ποσοστά μαθητών που ακολουθούν την συγκεκριμένη κατεύθυνση. Σε πολλά σχολεία δεν δύνανται καν να σχηματιστούν τμήματα θεωρητικής κατεύθυνσης! Σε όλα αυτά, βέβαια, συντελεί και το γεγονός ότι αφενός στην Θεωρητική δεν παρέχεται μεγάλο εύρος Σχολών, κάτι που δεν συμβαίνει στην Θετική και Τεχνολογική κατεύθυνση και αφετέρου ότι δεν εντάσσουν ενεργά στον χώρο εργασίας τέτοιου είδους σχολές.

Τι «περίεργο» να συμβαίνει άραγε; Οι Κλασσικές Σπουδές, για παράδειγμα, χαρακτηρίζονται ρομαντικές και όσοι τις ακολουθούν αιθεροβάμονες!
 
Την ίδια στιγμή που Πανεπιστήμια του εξωτερικού πληρώνουν αδρά όποιον βοηθήσει στις έρευνές τους πάνω στα αρχαία ελληνικά κείμενα, τα οποία είναι κατά γενική ομολογία τα σημαντικότερα της ανθρωπότητας.
 
Στην Ελλάδα δυστυχώς οι κλασσικές σπουδές αργοπεθαίνουν, όπως συμβαίνει σε κάθε τομέα που δεν ανανεώνεται. Η μόνη λύση είναι η προβολή τους και η παροχή κινήτρων σε όσους μαθητές έχουν κλίση και επιθυμούν να ασχοληθούν με αυτές. Το άνοιγμα των ελληνικών πανεπιστημίων σε παγκόσμιο επίπεδο (άλλωστε η χώρα μας είναι εκείνη που γέννησε τις κλασσικές επιστήμες και όχι μόνο), η δυναμική προβολή τους σε συνδυασμό με επιστημονικό τουρισμό (συνέδρια, προσέλκυση ξένων καθηγητών, ημερίδες, πολιτιστικές δραστηριότητες), η προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό θα μπορούσαν να συμβάλουν καθοριστικά στην εξέλιξη του εν λόγω κλάδου στην Ελλάδα.

Άλλωστε οι κλασσικοί επιστήμονες οφείλουν να είναι η φωνή της ιστορίας μας και οι ορθοστάτες της γλώσσας μας, όπερ θεωρώ ότι δεν συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Επομένως, καθίσταται εμφανές, κατά την γνώμη μου, ότι οι κλασσικές επιστήμες βρίσκονται στην «εντατική», με αποτέλεσμα να τίθενται σε κίνδυνο η γλώσσα και η ιστορία μας… Θα μείνουμε άπραγοι;

Δημοσίευση σχολίου

Νεότερη Παλαιότερη