Εργοστάσια τούβλων
Κατά καιρούς πέφτω επάνω στο τηλεπαιχνίδι “millionaire” περιμένοντας τις ειδήσεις του «Σκάι». Ωχρή και φτωχή απομίμησις του πρωτότυπου ξένου, αφήνει ανικανοποίητους τόσο τους παίκτες, όσο και τους θεατές. Το πραγματικό, “original” είχε μεγάλο ενδιαφέρον, κυρίως γιατί συνεδύαζε κλιμακούμενα μεγάλα ποσά κέρδους –με ανάλογο το φόβο της πτώσεως- και εξίσου όλο και δυσκολότερες ερωτήσεις γνώσεως. Κάποτε επικίνδυνες με «παγίδες» παρομοίας απαντήσεως.
Η ταινία “slumdog millionaire” ήταν μία συναρπαστική αποθέωση του παιχνιδιού με έντονο κοινωνικό σχολιασμό. Η δική μας εκδοχή του παιχνιδιού στερεί τους θεατές και παίκτες από την προσδοκία μεγάλων κερδών κατά περίεργο τρόπο, δηλώνοντας ότι τα – μικρά – ποσά χορηγεί γνωστό σουπερμάρκετ – εφόσον νικήσει ο παίκτης – για φιλανθρωπικό σκοπό. Η προσδοκία δεν είναι του είδους που κρατάει κανέναν στην άκρη της καρέκλας, που λένε, ούτε η καλοσυνάτη σαχλαμάρα του παρουσιαστή έχει αρκετή δόση επιθεωρήσεως για να διασκεδάσουμε.
Οι ερωτήσεις εναλλάσσονται από πασίγνωστα και αυτονόητα σε απολύτως άγνωστα για οποιονδήποτε. Π.χ. προ ημερών ρωτήθηκε κάποιος να προσδιορίσει τι είναι «μυρτίλλη». (Από πείσμα κοίταξα το Google και σε 197.000 απαντήσεις δεν βρήκα εκείνη που ζητούσε ο σοφός εξεταστής.) Ωστόσο το θέμα δεν είναι αυτό. Αυτή η εισαγωγή είχε σκοπό να θέσει το πλαίσιο και να δείξει την αιτία της βαθειάς μελαγχολίας που με κατέλαβε παρακολουθώντας την αγωνία των παικτών να απαντήσουν. Άνοιξε ένα παράθυρο και φανέρωσε την σκοτεινή άβυσσο της αμάθειας όπου περιφέρονται σαν τυφλοί οι σύγχρονοί μας, οι πατριώτες μας, θύματα ενός είδους «παιδείας». Μιας συγκυρίας κακής ανατροφής, δήθεν σοσιαλμανίας και εγωκεντρισμού που τους αμόλησε στον κόσμο, τυφλούς να προχωρούν χωρίς να βλέπουν, χωρίς να ξέρουν…
Ηρεμήστε κ. Μπαλτά. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος «αριστείας». Θεός φυλάξοι. Τούβλα τα παραλάβατε και τούβλα θα τα παραδώσετε. Ομοιόμορφα και ακατέργαστα. Ήδη ο κ. Φίλης παρέλαβε την σκυτάλη της «δια βίου φοιτήσεως –(άνευ αποτελέσματος) ». Φυσικά, επειδή η ανθρώπινη φύσις είναι αυτή που είναι, μερικοί δραπετεύουν, φεύγουν και διαπρέπουν. Αλλά ας έλθουμε στο παράδειγμα που δημιούργησε αυτές τις σκέψεις. Μαθητής –εξ όψεως- μεταξύ Γυμνασίου και Λυκείου αντιμετωπίζει την ερώτηση : «Ποια Ευρωπαϊκή χώρα δεν βρέχεται από θάλασσα;» (προσφέρονται εναλλακτικές), « Η Γαλλία, η Γερμανία, η Βουλγαρία ή η Αυστρία;» Και ο μαθητής αντί να διαμαρτυρηθεί γιατί η ερώτησις τον προσβάλλει, μετά από ώριμη σκέψη, και την σχετική τυμπανοκρουσία, απαντά : «η Βουλγαρία!»
Ο εξεταστής, διασκεδάζει και ερωτά: «Η Γερμανία; Βρέχεται από θάλασσα;» Ο μαθητής όμως είναι πονηρός : «Ε! δεν θα βρέχεται…» «Από ποια θάλασσα βρέχεται;» «Ε…. Από κάποια θάλασσα θα βρέχεται…» Και αυτό το παιδί θα αντιμετωπίσει αύριο συνομήλικους του με International Baccalaureate, ισάξιο τουλάχιστον και συχνά ανώτερο, διπλωμάτων πανεπιστημίων μας, που βρίσκονται μεταξύ της 175ης και 650ης σειράς σε διεθνείς αξιολογήσεις.
Αναφέρομαι πάντοτε σε σπουδαστές Λυκείου. Όπου στην Ιταλία, σε εξετάσεις για την αποφοίτηση Λυκείων (Laurea), στα Ελληνικά, δίδεται στίχος από κλασσικό κείμενο (στο πρωτότυπο) και καλούνται οι εξεταζόμενοι να αναγνωρίσουν το κείμενο, και να το αναλύσουν σε σχέση με την σημασία του για την εποχή του και την Ιστορία. Κλασσική πλέον η εμπειρία πολλών από μας σε συνάντηση με Ευρωπαίους όπου μας απαγγέλλουν Ιλιάδα π.χ. και μετά μας καλούν να απαντήσουμε με δικά μας αγαπημένα μέρη. Και μένουμε βουβοί. Για να μην αναφερθούμε σε Λατίνους ποιητές, παντελώς αγνώστους, ακόμη και κατ’ όνομα.
Τι να πεί κανείς για συζητήσεις με Γάλλους όπου παίζουν τους Κλασσικούς στα δάχτυλα και αναφέρονται σε κείμενα γνωστά σε κάθε μορφωμένο νέο – κείμενα των οποίων δικά μας παιδιά δεν έχουν ακουστά ούτε τον συγγραφέα.
Ρωτείστε όμως (τα αγόρια) τα ονόματα ποδοσφαιριστών ή σκόρ αγώνων και θα δείτε τα μάτια τους να λάμπουν με ενδιαφέρον. Ρωτείστε τα κορίτσια – αλλά και τα αγόρια – για τους στίχους λαϊκών τραγουδιών…τα ξέρουν όλα απ’ έξω. Μάλιστα αρκεί μία λέξις και αυτομάτως αναφέρονται σε ένα τραγούδι. «Τι ζητάω…» Και έρχεται η συνέχεια: «Και τι ζητάω…τι ζητάω…» Άσχετη με οποιαδήποτε συζήτηση.
Έτσι είναι γεμάτος ο «σκληρός δίσκος» του κρανίου τους με σκουπίδια. Σκορ αγώνων, ονόματα ποδοσφαιριστών, τραγουδιστών, celebrities (της κακιάς ώρας) τηλεπερσόνες (!), και όλα σε μια δικιά τους ιδιωματική αργκό, παντελώς άχρηστη έξω από την παρέα τους, ενώ συγχρόνως νομίζουν ότι έμαθαν λίγα αγγλικά, αρκετά για να νοθεύσουν τα καθημερινά τους ελληνικά με επιφωνήματα “Wow!”, “anyway”, OK και τα παρόμοια.
Διερωτώμαι, τέλος, τι θα απαντούσε ένα παιδί, σήμερα, στην ερώτηση εάν το Ιράν ‘βρέχεται’ από θάλασσα. : «Ε! δεν θα βρέχεται…» « Από ποια θάλασσα;» «Ε! από κάποια θάλασσα θα βρέχεται…»
Έχουν κάνει άραγε ποτέ μία …crucial ερώτηση στον εαυτό τους : «Σε τι θα είμαι χρήσιμος σε έναν εργοδότη που θα του ζητήσω να αναλάβει τα έξοδα της διαβιώσεώς μου σε αυτή την κοινωνία;» (Εκτός του Κράτους εννοείται).
*Πλοίαρχος Ε.Ν., συγγραφέας
Κατά καιρούς πέφτω επάνω στο τηλεπαιχνίδι “millionaire” περιμένοντας τις ειδήσεις του «Σκάι». Ωχρή και φτωχή απομίμησις του πρωτότυπου ξένου, αφήνει ανικανοποίητους τόσο τους παίκτες, όσο και τους θεατές. Το πραγματικό, “original” είχε μεγάλο ενδιαφέρον, κυρίως γιατί συνεδύαζε κλιμακούμενα μεγάλα ποσά κέρδους –με ανάλογο το φόβο της πτώσεως- και εξίσου όλο και δυσκολότερες ερωτήσεις γνώσεως. Κάποτε επικίνδυνες με «παγίδες» παρομοίας απαντήσεως.
Η ταινία “slumdog millionaire” ήταν μία συναρπαστική αποθέωση του παιχνιδιού με έντονο κοινωνικό σχολιασμό. Η δική μας εκδοχή του παιχνιδιού στερεί τους θεατές και παίκτες από την προσδοκία μεγάλων κερδών κατά περίεργο τρόπο, δηλώνοντας ότι τα – μικρά – ποσά χορηγεί γνωστό σουπερμάρκετ – εφόσον νικήσει ο παίκτης – για φιλανθρωπικό σκοπό. Η προσδοκία δεν είναι του είδους που κρατάει κανέναν στην άκρη της καρέκλας, που λένε, ούτε η καλοσυνάτη σαχλαμάρα του παρουσιαστή έχει αρκετή δόση επιθεωρήσεως για να διασκεδάσουμε.
Οι ερωτήσεις εναλλάσσονται από πασίγνωστα και αυτονόητα σε απολύτως άγνωστα για οποιονδήποτε. Π.χ. προ ημερών ρωτήθηκε κάποιος να προσδιορίσει τι είναι «μυρτίλλη». (Από πείσμα κοίταξα το Google και σε 197.000 απαντήσεις δεν βρήκα εκείνη που ζητούσε ο σοφός εξεταστής.) Ωστόσο το θέμα δεν είναι αυτό. Αυτή η εισαγωγή είχε σκοπό να θέσει το πλαίσιο και να δείξει την αιτία της βαθειάς μελαγχολίας που με κατέλαβε παρακολουθώντας την αγωνία των παικτών να απαντήσουν. Άνοιξε ένα παράθυρο και φανέρωσε την σκοτεινή άβυσσο της αμάθειας όπου περιφέρονται σαν τυφλοί οι σύγχρονοί μας, οι πατριώτες μας, θύματα ενός είδους «παιδείας». Μιας συγκυρίας κακής ανατροφής, δήθεν σοσιαλμανίας και εγωκεντρισμού που τους αμόλησε στον κόσμο, τυφλούς να προχωρούν χωρίς να βλέπουν, χωρίς να ξέρουν…
Ηρεμήστε κ. Μπαλτά. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος «αριστείας». Θεός φυλάξοι. Τούβλα τα παραλάβατε και τούβλα θα τα παραδώσετε. Ομοιόμορφα και ακατέργαστα. Ήδη ο κ. Φίλης παρέλαβε την σκυτάλη της «δια βίου φοιτήσεως –(άνευ αποτελέσματος) ». Φυσικά, επειδή η ανθρώπινη φύσις είναι αυτή που είναι, μερικοί δραπετεύουν, φεύγουν και διαπρέπουν. Αλλά ας έλθουμε στο παράδειγμα που δημιούργησε αυτές τις σκέψεις. Μαθητής –εξ όψεως- μεταξύ Γυμνασίου και Λυκείου αντιμετωπίζει την ερώτηση : «Ποια Ευρωπαϊκή χώρα δεν βρέχεται από θάλασσα;» (προσφέρονται εναλλακτικές), « Η Γαλλία, η Γερμανία, η Βουλγαρία ή η Αυστρία;» Και ο μαθητής αντί να διαμαρτυρηθεί γιατί η ερώτησις τον προσβάλλει, μετά από ώριμη σκέψη, και την σχετική τυμπανοκρουσία, απαντά : «η Βουλγαρία!»
Ο εξεταστής, διασκεδάζει και ερωτά: «Η Γερμανία; Βρέχεται από θάλασσα;» Ο μαθητής όμως είναι πονηρός : «Ε! δεν θα βρέχεται…» «Από ποια θάλασσα βρέχεται;» «Ε…. Από κάποια θάλασσα θα βρέχεται…» Και αυτό το παιδί θα αντιμετωπίσει αύριο συνομήλικους του με International Baccalaureate, ισάξιο τουλάχιστον και συχνά ανώτερο, διπλωμάτων πανεπιστημίων μας, που βρίσκονται μεταξύ της 175ης και 650ης σειράς σε διεθνείς αξιολογήσεις.
Αναφέρομαι πάντοτε σε σπουδαστές Λυκείου. Όπου στην Ιταλία, σε εξετάσεις για την αποφοίτηση Λυκείων (Laurea), στα Ελληνικά, δίδεται στίχος από κλασσικό κείμενο (στο πρωτότυπο) και καλούνται οι εξεταζόμενοι να αναγνωρίσουν το κείμενο, και να το αναλύσουν σε σχέση με την σημασία του για την εποχή του και την Ιστορία. Κλασσική πλέον η εμπειρία πολλών από μας σε συνάντηση με Ευρωπαίους όπου μας απαγγέλλουν Ιλιάδα π.χ. και μετά μας καλούν να απαντήσουμε με δικά μας αγαπημένα μέρη. Και μένουμε βουβοί. Για να μην αναφερθούμε σε Λατίνους ποιητές, παντελώς αγνώστους, ακόμη και κατ’ όνομα.
Τι να πεί κανείς για συζητήσεις με Γάλλους όπου παίζουν τους Κλασσικούς στα δάχτυλα και αναφέρονται σε κείμενα γνωστά σε κάθε μορφωμένο νέο – κείμενα των οποίων δικά μας παιδιά δεν έχουν ακουστά ούτε τον συγγραφέα.
Ρωτείστε όμως (τα αγόρια) τα ονόματα ποδοσφαιριστών ή σκόρ αγώνων και θα δείτε τα μάτια τους να λάμπουν με ενδιαφέρον. Ρωτείστε τα κορίτσια – αλλά και τα αγόρια – για τους στίχους λαϊκών τραγουδιών…τα ξέρουν όλα απ’ έξω. Μάλιστα αρκεί μία λέξις και αυτομάτως αναφέρονται σε ένα τραγούδι. «Τι ζητάω…» Και έρχεται η συνέχεια: «Και τι ζητάω…τι ζητάω…» Άσχετη με οποιαδήποτε συζήτηση.
Έτσι είναι γεμάτος ο «σκληρός δίσκος» του κρανίου τους με σκουπίδια. Σκορ αγώνων, ονόματα ποδοσφαιριστών, τραγουδιστών, celebrities (της κακιάς ώρας) τηλεπερσόνες (!), και όλα σε μια δικιά τους ιδιωματική αργκό, παντελώς άχρηστη έξω από την παρέα τους, ενώ συγχρόνως νομίζουν ότι έμαθαν λίγα αγγλικά, αρκετά για να νοθεύσουν τα καθημερινά τους ελληνικά με επιφωνήματα “Wow!”, “anyway”, OK και τα παρόμοια.
Διερωτώμαι, τέλος, τι θα απαντούσε ένα παιδί, σήμερα, στην ερώτηση εάν το Ιράν ‘βρέχεται’ από θάλασσα. : «Ε! δεν θα βρέχεται…» « Από ποια θάλασσα;» «Ε! από κάποια θάλασσα θα βρέχεται…»
Έχουν κάνει άραγε ποτέ μία …crucial ερώτηση στον εαυτό τους : «Σε τι θα είμαι χρήσιμος σε έναν εργοδότη που θα του ζητήσω να αναλάβει τα έξοδα της διαβιώσεώς μου σε αυτή την κοινωνία;» (Εκτός του Κράτους εννοείται).
*Πλοίαρχος Ε.Ν., συγγραφέας
Δημοσιεύθηκε στην Εστία στις 9 Ιανουαρίου 2016