Το Ισραήλ θα επιτρέψει μια πυρηνική Τουρκία; Ο πυρηνικός σταθμός Akkuyu της Τουρκίας μπορεί να ξεκινήσει δοκιμαστικά τη λειτουργία του το 2025. Η κίνηση αυτή έρχεται μόλις 15 χρόνια από τότε που η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με τη Ρωσία για συνεργασία στην κατασκευή πυρηνικού σταθμού κοντά στη Μερσίνα.
Ένα τέτοιο πυρηνικό εργοστάσιο δεν πρέπει ποτέ να επιτρέπεται να λειτουργήσει. Η Τουρκία είναι μια σεισμογενής χώρα. Καταστροφικοί σεισμοί χτυπούν την Τουρκία κάθε λίγα χρόνια. Δεδομένης και της διαφθοράς στον κατασκευαστικό τομέα της Τουρκίας, το εργοστάσιο στο Akkuyu αποτελεί έναν βάσιμο κίνδυνο για όλη την Ευρώπη.
Μεγαλύτερος όμως κίνδυνος είναι η πιθανότητα η Τουρκία να χρησιμοποιήσει το πυρηνικό της εργοστάσιο για να αποκτήσει σχάσιμο υλικό για πυρηνικά όπλα. Τούρκοι αξιωματούχοι —ακόμα και Αμερικανοί ομολόγοι τους— μπορεί να το αρνηθούν αλλά είναι έτσι; Όπως και με τον “μη στρατιωτικό πυρηνικό αντιδραστήρα” του Ιράν στο Μπουσέρ, το πρόβλημα είναι η χρήση του πολιτικού προγράμματος ως κάλυψης για ένα κρυφό πρόγραμμα.
Ένα πυρηνικό εργοστάσιο στην Τουρκία θα αλλάξει για πάντα τη δυναμική της περιοχής. Η Τουρκία είναι ταυτόχρονα μια αλυτρωτική δύναμη, που αμφισβητεί ανοιχτά συμφωνίες αιώνων που καθορίζουν τα σύνορά της και είναι χορηγός της τρομοκρατίας. Ο Ερντογάν υποστηρίζει ανοιχτά τόσο τη Χαμάς όσο και τη Χαϊάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, και υπάρχουν άφθονες ενδείξεις ότι έχει βοηθήσει επίσης την Αλ Κάιντα στημ Συρία και το Ισλαμικό Κράτος.
Εάν η Τουρκία αποκτήσει ένα πυρηνικό όπλο θα μπορούσε να αυξήσει την υποστήριξή της προς την τρομοκρατία χωρίς φόβο τιμωρίας. Μια τέτοια πολιτική αντικατοπτρίζει εκείνη με την οποία πολλές δυτικές χώρες βλέπουν το ενδεχόμενο απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν.
Από την ισραηλινή σκοπιά, δεν έχει σημασία αν ένα πυρηνικό όπλο προέρχεται από το Ιράν ή την Τουρκία. Εάν ο Ερντογάν συνεχίσει να μιλά για επιθέσεις στο εβραϊκό κράτος, το Ισραήλ δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να απαντήσει. Εδώ υπάρχει προηγούμενο. Το 1981, ισραηλινά αεροσκάφη επιτέθηκαν στον γαλλικής κατασκευής πυρηνικό αντιδραστήρα Osirak στο Ιράκ λίγο πριν την λειτουργία του.
Η διπλωματία είχε αποτύχει και οι δυτικοί ηγέτες πείτε είχαν ευσεβείς πόθους σχετικά με την υποτιθέμενη μετριοπάθεια του Ιρακινού Προέδρου Σαντάμ Χουσεΐν είτε απλώς υπολόγισαν ότι η πιθανότητα ενός ιρανικού πυρηνικού όπλου δεν ήταν πρόβλημα. Το ίδιο ίσχυε με το εργοστάσιο επεξεργασίας πλουτωνίου Al Kabir κοντά στο Deir ez-Zour στην ανατολική Συρία που κατέστρεψαν τα ισραηλινά αεροσκάφη το 2007.
Τα ισραηλινά αεροσκάφη πέταξαν σχεδόν 1.000 μίλια για να καταστρέψουν τον αντιδραστήρα στο Osirak. Η απόσταση μεταξύ Τελ Αβίβ και Deir ez-Zour ήταν μόλις 400 μίλια. Η απόσταση μεταξύ του Τελ Αβίβ και του εργοστασίου Akkuyu είναι λίγο πάνω από 325 μίλια.
Για το Ισραήλ το να επιτεθεί στον πυρηνικό αντιδραστήρα της Τουρκίας μπορεί να είναι ευκολότερο από την επιχείρηση στο Ιράκ με αυστηρά στρατιωτική έννοια. Σε αντίθεση με την Τουρκία, το Ισραήλ διαθέτει μαχητικά F-35 Joint Strike Fighters που δεν χρειάζεται να πετάξουν πάνω από ενδιάμεσες χώρες για να χτυπήσουν μέσα στην Τουρκία. Τα F-16 της Τουρκίας είναι πολύ καλά στο να επιτίθενται σε άοπλους Κούρδους και Αρμένιους, αλλά η εκκαθάριση πιλότων από τον Ερντογάν άφησε την τουρκική Πολεμική Αεροπορία σκιά του πρώην εαυτού της. Η Τουρκία μπορεί να διαθέτει αντιαεροπορικά συστήματα, αλλά αυτά είναι μόλις λίγο καλύτερα από εκείνα στα οποία βασίζεται το Ιράν
Διπλωματικά, ωστόσο, οι συνέπειες μιας επίθεσης στην Τουρκία θα ήταν ισχυρές, ειδικά με τις ρήτρες συλλογικής αυτοάμυνας του ΝΑΤΟ. Σε περίπτωση όμως που το Ισραήλ (ή οποιαδήποτε άλλη χώρα) επιτεθεί στο Akkuyu κρυφά θα είναι δυνατό να παρακαμφθούν τέτοιες ανησυχίες.
Το Ισραήλ μπορεί να είναι η πιο τολμηρή, αλλά δεν είναι η μόνη χώρα που δεν θέλει να ζήσει σε έναν κόσμο με πυρηνική Τουρκία. Άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, έχουν επίσης λόγους να φοβούνται το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας. Το Ισραήλ μπορεί να είναι ο κύριος ύποπτος, αλλά σε μια εποχή drones και τεχνολογίας stealth, οι διπλωμάτες θα αρνούνταν να ενεργήσουν χωρίς απτές αποδείξεις ότι το πλήγμα θα προέρχεται από το Ισραήλ.
Εξάλλου υπάρχουν άλλα μέσα για να τεθεί εκτός λειτουργίας ο πυρηνικός αντιδραστήρας της Τουρκίας. Ο ιός Stuxnet οδήγησε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν χρόνια πίσω. Η Τουρκία δεν είναι απρόσβλητη από κυβερνοεπιθέσεις. Ακόμη και αν το Ισραήλ ήταν υπεύθυνο για μια τέτοια κίνηση κατά της Τουρκίας, δεν είναι σαφές ότι το ΝΑΤΟ θα το θεωρούσε αυτό ως λόγο αντίδρασης.
Η Τουρκία, φυσικά, θα αντιδρούσε με μανία. Εάν η Τουρκία καταλάβαινε ότι δεν καλύπτεται από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ, ίσως θα εξαναγκάζονταν ο Ερντογάν με ότι αυτό συνεπάγεται. Η Τουρκία μπορεί να πιστεύει ότι το Akkuyu θα λειτουργήσει το 2025, αλλά, στην πραγματικότητα, αυτή μπορεί να είναι η χρονιά που η πυρηνική τοποθεσία θα σβήσει μια για πάντα.
Μεγαλύτερος όμως κίνδυνος είναι η πιθανότητα η Τουρκία να χρησιμοποιήσει το πυρηνικό της εργοστάσιο για να αποκτήσει σχάσιμο υλικό για πυρηνικά όπλα. Τούρκοι αξιωματούχοι —ακόμα και Αμερικανοί ομολόγοι τους— μπορεί να το αρνηθούν αλλά είναι έτσι; Όπως και με τον “μη στρατιωτικό πυρηνικό αντιδραστήρα” του Ιράν στο Μπουσέρ, το πρόβλημα είναι η χρήση του πολιτικού προγράμματος ως κάλυψης για ένα κρυφό πρόγραμμα.
Ένα πυρηνικό εργοστάσιο στην Τουρκία θα αλλάξει για πάντα τη δυναμική της περιοχής. Η Τουρκία είναι ταυτόχρονα μια αλυτρωτική δύναμη, που αμφισβητεί ανοιχτά συμφωνίες αιώνων που καθορίζουν τα σύνορά της και είναι χορηγός της τρομοκρατίας. Ο Ερντογάν υποστηρίζει ανοιχτά τόσο τη Χαμάς όσο και τη Χαϊάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, και υπάρχουν άφθονες ενδείξεις ότι έχει βοηθήσει επίσης την Αλ Κάιντα στημ Συρία και το Ισλαμικό Κράτος.
Εάν η Τουρκία αποκτήσει ένα πυρηνικό όπλο θα μπορούσε να αυξήσει την υποστήριξή της προς την τρομοκρατία χωρίς φόβο τιμωρίας. Μια τέτοια πολιτική αντικατοπτρίζει εκείνη με την οποία πολλές δυτικές χώρες βλέπουν το ενδεχόμενο απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν.
Από την ισραηλινή σκοπιά, δεν έχει σημασία αν ένα πυρηνικό όπλο προέρχεται από το Ιράν ή την Τουρκία. Εάν ο Ερντογάν συνεχίσει να μιλά για επιθέσεις στο εβραϊκό κράτος, το Ισραήλ δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να απαντήσει. Εδώ υπάρχει προηγούμενο. Το 1981, ισραηλινά αεροσκάφη επιτέθηκαν στον γαλλικής κατασκευής πυρηνικό αντιδραστήρα Osirak στο Ιράκ λίγο πριν την λειτουργία του.
Η διπλωματία είχε αποτύχει και οι δυτικοί ηγέτες πείτε είχαν ευσεβείς πόθους σχετικά με την υποτιθέμενη μετριοπάθεια του Ιρακινού Προέδρου Σαντάμ Χουσεΐν είτε απλώς υπολόγισαν ότι η πιθανότητα ενός ιρανικού πυρηνικού όπλου δεν ήταν πρόβλημα. Το ίδιο ίσχυε με το εργοστάσιο επεξεργασίας πλουτωνίου Al Kabir κοντά στο Deir ez-Zour στην ανατολική Συρία που κατέστρεψαν τα ισραηλινά αεροσκάφη το 2007.
Τα ισραηλινά αεροσκάφη πέταξαν σχεδόν 1.000 μίλια για να καταστρέψουν τον αντιδραστήρα στο Osirak. Η απόσταση μεταξύ Τελ Αβίβ και Deir ez-Zour ήταν μόλις 400 μίλια. Η απόσταση μεταξύ του Τελ Αβίβ και του εργοστασίου Akkuyu είναι λίγο πάνω από 325 μίλια.
Για το Ισραήλ το να επιτεθεί στον πυρηνικό αντιδραστήρα της Τουρκίας μπορεί να είναι ευκολότερο από την επιχείρηση στο Ιράκ με αυστηρά στρατιωτική έννοια. Σε αντίθεση με την Τουρκία, το Ισραήλ διαθέτει μαχητικά F-35 Joint Strike Fighters που δεν χρειάζεται να πετάξουν πάνω από ενδιάμεσες χώρες για να χτυπήσουν μέσα στην Τουρκία. Τα F-16 της Τουρκίας είναι πολύ καλά στο να επιτίθενται σε άοπλους Κούρδους και Αρμένιους, αλλά η εκκαθάριση πιλότων από τον Ερντογάν άφησε την τουρκική Πολεμική Αεροπορία σκιά του πρώην εαυτού της. Η Τουρκία μπορεί να διαθέτει αντιαεροπορικά συστήματα, αλλά αυτά είναι μόλις λίγο καλύτερα από εκείνα στα οποία βασίζεται το Ιράν
Διπλωματικά, ωστόσο, οι συνέπειες μιας επίθεσης στην Τουρκία θα ήταν ισχυρές, ειδικά με τις ρήτρες συλλογικής αυτοάμυνας του ΝΑΤΟ. Σε περίπτωση όμως που το Ισραήλ (ή οποιαδήποτε άλλη χώρα) επιτεθεί στο Akkuyu κρυφά θα είναι δυνατό να παρακαμφθούν τέτοιες ανησυχίες.
Το Ισραήλ μπορεί να είναι η πιο τολμηρή, αλλά δεν είναι η μόνη χώρα που δεν θέλει να ζήσει σε έναν κόσμο με πυρηνική Τουρκία. Άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, έχουν επίσης λόγους να φοβούνται το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας. Το Ισραήλ μπορεί να είναι ο κύριος ύποπτος, αλλά σε μια εποχή drones και τεχνολογίας stealth, οι διπλωμάτες θα αρνούνταν να ενεργήσουν χωρίς απτές αποδείξεις ότι το πλήγμα θα προέρχεται από το Ισραήλ.
Εξάλλου υπάρχουν άλλα μέσα για να τεθεί εκτός λειτουργίας ο πυρηνικός αντιδραστήρας της Τουρκίας. Ο ιός Stuxnet οδήγησε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν χρόνια πίσω. Η Τουρκία δεν είναι απρόσβλητη από κυβερνοεπιθέσεις. Ακόμη και αν το Ισραήλ ήταν υπεύθυνο για μια τέτοια κίνηση κατά της Τουρκίας, δεν είναι σαφές ότι το ΝΑΤΟ θα το θεωρούσε αυτό ως λόγο αντίδρασης.
Η Τουρκία, φυσικά, θα αντιδρούσε με μανία. Εάν η Τουρκία καταλάβαινε ότι δεν καλύπτεται από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ, ίσως θα εξαναγκάζονταν ο Ερντογάν με ότι αυτό συνεπάγεται. Η Τουρκία μπορεί να πιστεύει ότι το Akkuyu θα λειτουργήσει το 2025, αλλά, στην πραγματικότητα, αυτή μπορεί να είναι η χρονιά που η πυρηνική τοποθεσία θα σβήσει μια για πάντα.
ΠΗΓΗ 1945
Δημοσίευση σχολίου