Τα ελληνικά «Γκουλάγκ». Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του ΕΑΜ στην «ελεύθερη» Ελλάδα.

Σήμερα θα αναφερθώ σε μια ιστορική αλήθεια που δεν είναι ευρέως γνωστή: στην ύπαρξη εαμικών στρατοπέδων συγκέντρωσης και εξόντωσης των αντιφρονούντων, κατά την περίοδο της κατοχής, κυρίως στην Πελοπόννησο, όπου η συμμετοχή στο ΕΑΜ ήταν μικρή. «Ο Μωρηάς ποτέ δεν θα γίνει δικός μας. Να στρώσεις τους δρόμους με κορμιά», διέταξε ο Σιάντος τον Βελουχιώτη, όταν τον έστειλε στην Πελοπόννησο, για «εκκαθάριση των μετόπισθεν».

Τα στρατόπεδα αυτά (τα ελληνικά Γκουλάγκ) δεν ήταν ένα και δύο, αλλά δεκάδες και δεν στήθηκαν αυθόρμητα, από ανεύθυνα πρόσωπα, αλλά επί σκοπού, βάσει αποφάσεων και εντολών της ηγεσίας του ΚΚΕ.

Οι απολογητές των ελληνικών Γκουλάγκ, δεν αρνούνται την ύπαρξη τους, αλλά για να τους δώσουν μια μορφή «νομιμοποίησης», ισχυρίζονται ότι οδηγούνταν σ’ αυτά «ταγματασφαλίτες». Πρόκειται για ένα ακόμα ψεύδος, καθώς οι σχετικές διαταγές εκδόθηκαν πριν εμφανιστούν τα Τάγματα Ασφαλείας.

Τα Τ.Α. στην Πελοπόννησο σχηματίστηκαν τον Φεβρουάριο - Μάρτιο του 1944, αλλά η εσωτερική έκθεση του KKΕ (συντάχθηκε από τον Πολύβιο Ισαριώτη), με την εντολή «να ξεπατωθούν οι αντιδραστικοί», δόθηκε τον Δεκέμβριο του 1943. Μπορεί και νωρίτερα! Σύμφωνα με το απολογητικό υπόμνημα του Θεόδωρου Ζέγκου (γραμματέα Αργολίδας-Κορινθίας του ΚΚΕ, που τον απέσυραν προσωρινά, γιατί είχε φάει πολύ κόσμο): «Στο μήνα Μάη του '43 πήρα από την ΚΕΠΠ 4 γράμματα τα οποία έγραφαν: “Τώρα που είναι ευκαιρία πρέπει να ξεπατώσουμε την αντίδραση, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είμαστε επαναστάτες. Λεπίδι-λεπίδι στην αντίδραση”».

Ποιοι θεωρούνταν «αντιδραστικοί»; Αυτοί που έκριναν οι τοπικές οργανώσεις του ΚΚΕ, ότι είναι πολιτικοί αντίπαλοι, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στο μέλλον απειλή για την «λαϊκή εξουσία». Σύμφωνα με τον Μήτσο Ρήγα, νεαρό αντάρτη, ο Ζέγκος είχε θέσει το θέμα ως εξής: «Ο Ζέγκος, μου έκανε κακή εντύπωση σε μία σύσκεψη, που είπε: “Θα πρέπει να χτυπήσουμε την αντίδραση. Ένα 10% τουλάχιστον σε κάθε χωριό πρέπει να χτυπηθεί”. Πώς θα βγάλεις αυτό το 10% ; Κι αν δεν υπάρχει; Τι είναι, δεν είναι άνθρωποι; Ποσοστά είναι;».

Βέβαια, ο καθένας και η καθεμιά μπορούσε να χωρέσει στην κατηγορία του «αντιδραστικού», του 10%: «Πήρανε γυναίκα Καλαβρυτινιά και την πήγανε στο στρατόπεδο. Τη ρέψανε στο ξύλο και την απόλυκαν στα τελευταία της. Με την κατηγορία ότι είναι αντιδραστικιά, γιατί έκοψε το νερό, λέει, του υπεύθυνου, που ήταν ταγματάρχης στο εφεδρικό αντάρτικο. Κι εκεί τσακώθηκε με τη γυναίκα και την έστειλε στο Σιγούνι».

Αναφέρω ενδεικτικά κάποια από τα πιο φρικαλέα στρατόπεδα: Χαράδρου Κυνουρίας, που μεταφέρθηκε τον Ιανουάριο 1944 στην Μονή Ορθοκωστάς και μετά στην Μαύρη Τρύπα, Αγίας Σωτήρας Βουρβούρων Αρκαδίας, Συρμπανίου και Σουδενών Κυνουρίας, Βυτίνας Αρκαδίας, Βάχλιας, Βελημαχίου και Τροπαίων Γορτυνίας, Κούμανι Ηλείας («στίγμα της αντίστασης», το αποκάλεσε αργότερα ο Ζαχαριάδης), Σıγουνίου Καλαβρύτων, Μαυρικίου και Βαλıμής Αıγίου, Κεφαλόβρυσου Μεσσηνίας, Μονή Αγίου Γεωργίου Φενεού Κορινθίας κ.α.

Και φτάσαμε σε σημείο, να απελευθερώνουν οι Γερμανοί τους Έλληνες που ήταν κρατούμενοι σε στρατόπεδα αριστερών, κατά την διάρκεια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, όπως έγινε στις 15/4/1944 στο Κεφαλύβρυσο Μεσσηνίας (86 κρατούμενοι) και στην Μαύρη Τρύπα, τον Φεβρουάριο του 1944 (43 κρατούμενοι).

Τι απέγιναν οι κρατούμενοι των ελληνικών Γκουλάγκ; Αναφέρει σχετικά καπετάνιος του ΕΛΑΣ: «Ο ΕΛΑΣ δεν είχε την ευχέρεια των φυλακών, να τρέφει κ.λπ. Ή είσαι ένοχος ή είσαι αθώος. Μέσα σ’ αυτή τη λογική δεν κρατάει φυλακισμένους. Κρατάει κατηγορούμενους μέχρι να περάσουν από λαοδικείο». Φυσικά, όλοι οι «κατηγορούμενοι» (μελλοθάνατοι!) κρίνονταν «ένοχοι» κι εύρισκαν μαρτυρικό θάνατο!

Πηγές:
Καραλής Κωνσταντίνος, «Ιστορία των Δραματικών Γεγονότων Πελοποννήσου 1943-1949».
Μαρία Φιλοσόφου, «Τα ανταρτοδικεία και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του ΕΑΜ στην Αχαΐα».
Παντελής Μούτουλας, «Πελοπόννησος 1940-1945, Η περιπέτεια της επιβίωσης, του διχασμού και της απελευθέρωσης».

https://x.com/4fABkkc5xTv2aek/status/1943694942028652614