Η Ελλάδα φιλοξενεί ένα από τα πιο ισχυρά σταλινικά κόμματα της Δύσης. Γιατί; Επειδή ο Τσόρτσιλ, με μια υπογραφή σε χαρτοπετσέτα, έπεισε τον Στάλιν να την κρατήσει εκτός σιδηρού παραπετάσματος. Αν είχαμε πέσει στις αγκάλες του «υπαρκτού σοσιαλισμού», η φτώχεια και η καταστολή θα είχαν κάνει το ΚΚΕ και τους συνοδοιπόρους του παρίες, διωκόμενους από την ίδια την κοινωνία. Η ρωσοφιλία της Αριστεράς, λοιπόν, είναι παράδοξο προϊόν της «τυχής» που μας κράτησε στη Δύση.
Η ρωσοφιλία της άκρας Δεξιάς έχει βαθύτερες ρίζες: μεσαιωνικούς μύθους για το «ξανθό γένος» που θα απελευθέρωνε τους Έλληνες από τον οθωμανικό ζυγό. Όνειρα που κατέληξαν στον «κουβά», όπως λένε οι τζογαδόροι. Η Ρωσία, αντίπαλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, υποδαύλιζε εξεγέρσεις για να αποδυναμώσει τους Τούρκους, αφήνοντας τους Έλληνες να σφαγιάζονται.
Η ρωσοφιλία των άκρων δεν είναι απλή υπόθεση. Τροφοδοτείται από τρεις πυλώνες:
Θρησκευτικό-πολιτισμικό υπόβαθρο
Η Ορθοδοξία δημιουργεί «πνευματική συγγένεια». Ο μύθος της «Τρίτης Ρώμης» γοητεύει εθνικιστές, ενώ η Ρωσία προβάλλεται ως «μεγάλος αδελφός» απέναντι στη Δύση και την Τουρκία.
Ιδεολογική κληρονομιά
Για την Αριστερά, η ΕΣΣΔ παραμένει φάρος «αντι-δυτικισμού», παρά την κατάρρευσή της. Για τη Δεξιά, η Ρωσία του Πούτιν είναι το πρότυπο ενός αυταρχικού κράτους που μάχεται την «παρακμιακή» Δύση και υπερασπίζεται «παραδοσιακές αξίες».
Η γοητεία του αυταρχισμού
Η λατρεία του «ισχυρού ηγέτη» ενώνει τα άκρα. Η Ρωσία του Πούτιν, με τη στρατιωτική ισχύ και την περιφρόνηση προς φιλελεύθερους θεσμούς, γοητεύει όσους ονειρεύονται «ανεξαρτησία» χωρίς δημοκρατικούς περιορισμούς.
Η ρωσοφιλία είναι συμμαχία ετερόκλητων κινήτρων: η Ορθοδοξία δίνει συναισθηματικό έρεισμα, η σοβιετική νοσταλγία καλλιεργεί πειθαρχία, και ο αυταρχισμός προσφέρει «πολιτικό λίπος». Όμως η Ελλάδα δεν έχει να κερδίσει τίποτα από τη Ρωσία. Μια χώρα με τεράστιο ορυκτό πλούτο, αλλά χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ από το δικό μας, όπου οι περισσότεροι ζουν άθλια. Πέρα από όπλα και κατασκοπεία, η Ρωσία συνεισφέρει ελάχιστα σε κοινωνία, πολιτική ή τεχνολογία. Οι ταλαντούχοι Ρώσοι το ξέρουν και φεύγουν μαζικά για τη Δύση. Η ρωσοφιλία είναι μια ψευδαίσθηση που κοστίζει.
Επιστολές αναγνωστών
1)Η ιστορία επαναλαμβάνεται
Κύριε Στούπα, η συνάντηση της Ουάσιγκτον θυμίζει την συνάντηση στην Τεχεράνη στον ΒΠΠ. Τότε που ο Ρούσβελτ άφηνε κατά μέρος τους Βρετανούς και εξυμνούσε τον Στάλιν. Με αποτέλεσμα να έχουμε την καταστροφή της Βαρσοβίας, οι δυτικοί ήταν απόντες, και σιγά σιγά ο ιμπεριαλιστής Στάλιν καταλάμβανε με τις ευλογίες των ΗΠΑ όλη την ανατολική Ευρώπη.
Δεν βλέπω καμιά διαφορά σήμερα. Ο Πούτιν συνεχίζει το πονηρό του σχέδιο για αναβίωση της πρώην ΕΣΣΔ, με τις ευλογίες του Τραμπ και η Ευρώπη απλώς παρακολουθεί.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται.
Β.Τ.
Απάντηση: Αγαπητέ κ. Β.Τ.,
Πολύ εύστοχη η ιστορική αναλογία που επιχειρείτε. Πράγματι, η συνάντηση της Ουάσιγκτον μπορεί να ιδωθεί σαν μια «Τεχεράνη 2.0». Τότε, οι Αμερικανοί έκαναν πως δεν καταλαβαίνουν τον επεκτατισμό του Στάλιν γιατί τους βόλευε στον αγώνα κατά του Χίτλερ. Σήμερα, φαίνεται να επαναλαμβάνεται το ίδιο έργο: ο Τραμπ βλέπει τον Πούτιν σαν εργαλείο για να πιέσει τους Ευρωπαίους και να επαναφέρει τη λογική του «America First», ενώ οι Βρυξέλλες στέκονται ανήμπορες, μοιρολατρικές και διαλυμένες.
Η Βαρσοβία τότε έμεινε μόνη της απέναντι στη σοβιετική θηριωδία· σήμερα η Ουκρανία κινδυνεύει να γίνει το ίδιο θύμα. Ο Στάλιν έπαιξε άριστα το παιχνίδι του με τις «ευλογίες» της Δύσης· ο Πούτιν δείχνει να ακολουθεί την ίδια σχολή. Και οι Ευρωπαίοι, όπως και τότε, επιλέγουν τον ρόλο του θεατή.
Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ με τον ίδιο τρόπο, αλλά έχει την κακή συνήθεια να ομοιοκαταληκτεί. Και η Ευρώπη κινδυνεύει να βρεθεί πάλι στο ρόλο του φτωχού συγγενή, που του μοιράζουν ψίχουλα οι «μεγάλοι παίκτες» γύρω από το τραπέζι.
2) Πλήρες αδιέξοδο δυστυχώς
Καλημέρα κύριε Στούπα
Σας γράφω με αφορμή το σημερινό σας άρθρο με τίτλο « Αλμα ή εξευτελισμός και υποδούλωση».
Είναι απολύτως σωστά όλα όσα αναφέρετε. Αυτό που θα ήθελα να επισημάνω με το μήνυμά μου είναι ότι δεν υπάρχει δυστυχώς περίπτωση να συμβεί το άλμα προς τα εμπρός επειδή η ΕΕ βάση του καταστατικού της, χρειάζεται ομοφωνία στη λήψη αποφάσεων. Αυτό είναι δομικό σφάλμα που εμποδίζει τη λήψη των ουσιαστικών αποφάσεων που απαιτούνται προκειμένου να γίνει το άλμα προς τα εμπρός.
Εάν οι αποφάσεις λαμβάνονταν πλειοψηφικά, θα ήταν μία τελείως διαφορετική κατάσταση. Για να αλλάξει αυτό και να παίρνονται οι αποφάσεις πλειοψηφικά, πρέπει να υπάρξει ομοφωνία. Συνεπώς αδιέξοδο. Πάντα θα βρίσκεται κάποιος Όρμπαν να μπλοκάρει τις αποφάσεις.
Ακόμη και να διαλυθεί η ΕΕ προκειμένου να στηθεί από την αρχή με νέους κανόνες, χρειάζεται ομοφωνία.
Πλήρες αδιέξοδο δυστυχώς.
Ευχαριστώ πολύ
ΜΔ-( μόνο τα αρχικά μου παρακαλώ σε περίπτωση δημοσίευσης)
Απάντηση: Καλημέρα σας κα Μ.Δ.,
Πολύ σωστή η παρατήρησή σας. Το αδιέξοδο της ομοφωνίας είναι πράγματι δομικό ελάττωμα της ΕΕ και δεν επιτρέπει καμία ουσιαστική πρόοδο. Η μόνη ρεαλιστική διέξοδος είναι μια «συμπραξη προθύμων». Όσοι αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα του άλματος μπροστά πρέπει να συνταχθούν, να κινηθούν αποφασιστικά και να παρασύρουν τους υπόλοιπους.
Η Ευρωζώνη είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Αυτό συνέβη πολλές φορές στην ιστορία της ίδιας της Ευρώπης: λίγοι έκαναν την αρχή και στη συνέχεια οι υπόλοιποι, ακόμη κι αν στην αρχή δίστασαν ή αντιστάθηκαν, ακολούθησαν. Αν περιμένουμε την ομοφωνία, το πιο πιθανό είναι να βρεθούμε όλοι μαζί στο περιθώριο της ιστορίας. Αν όμως βρεθεί ένας πυρήνας αποφασισμένων, μπορεί να δημιουργήσει το momentum που θα υποχρεώσει και τους υπόλοιπους να προσαρμοστούν.
Η Ευρώπη χρειάζεται ηγεσία και τόλμη.
kstoupas@liberal.gr
https://www.liberal.gr/k-stoypas/poy-ofeiletai-i-rosofilia-ton-akron
