Ισραηλινός ταξίαρχος Γκιόρα Εϊλαντ: «Οι Αμερικανοί είναι πολύ ήπιοι με την Τουρκία»
Αθανάσιος Έλλις
Οι σχέσεις Ελλάδας - Ισραήλ εμβαθύνονται συνεχώς, από την οικονομία και την ενέργεια μέχρι και την ασφάλεια, με κοινές ασκήσεις και ανταλλαγή πληροφοριών, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο πρώην επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ, αλλά και του επιχειρησιακού σχεδιασμού του ισραηλινού στρατού, ταξίαρχος Γκιόρα Εϊλαντ. Βαθύς γνώστης των συσχετισμών δυνάμεων στην περιοχή, επικρίνει τις ΗΠΑ για υπερβολικά «ήπια» στάση έναντι της Τουρκίας.
Προτείνει, μάλιστα, τρόπους για να την πιέσουν.
– Πόσο στενές είναι οι σχέσεις Ελλάδας - Ισραήλ;
– Μέχρι την άνοδο Ερντογάν στην εξουσία, η Τουρκία ήταν από τους σημαντικότερους στρατηγικούς συμμάχους του Ισραήλ και δεν αναδεικνύαμε τις σχέσεις με την Ελλάδα. Είχα επισκεφθεί επανειλημμένως την Αγκυρα και οι Τούρκοι ήταν αρνητικοί έναντι κάθε συνεργασίας μας με την Ελλάδα. Σήμερα, Ισραήλ και Τουρκία δεν είναι εχθροί, αλλά η σχέση είναι συγκρουσιακή. Αντιθέτως, έχουμε πολύ στενές σχέσεις με την Ελλάδα.– Και στον αμυντικό τομέα;
– Αποφασίσαμε να έχουμε στρατιωτικό ακόλουθο στην Αθήνα, κάτι που συμβαίνει μόνο σε 15 πρωτεύουσες σε όλο τον κόσμο. Αυτό δείχνει το βάθος της συνεργασίας που υπάρχει πλέον. Γίνονται κοινές ασκήσεις αεροπορίας και ναυτικού στην Ελλάδα, η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία προμηθεύει τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, εμβαθύνεται η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της ανταλλαγής πληροφοριών για την από κοινού αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Οι σχέσεις που βασίζονται σε εκατέρωθεν οικονομικά οφέλη, όπως και στην ενέργεια, έχουν δική τους δυναμική. Φυσικά, αν οι τουρκοϊσραηλινές σχέσεις συνεχίσουν να επιδεινώνονται, υπάρχει ένας ακόμη λόγος για πιο στενή συνεργασία Ελλάδας - Ισραήλ.– Πώς θα μεταφερθεί το αέριο από το Ισραήλ στην Ευρώπη;
– Εξετάζεται η χρήση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων LNG στην Αίγυπτο. Η άλλη επιλογή, η κατασκευή αγωγού προς την Ελλάδα, είναι ο προτιμητέος πολιτικά και ο πιο ασφαλής τρόπος διασύνδεσης με την Ευρώπη.– Πώς κρίνετε τη στάση των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας;
– Οι Αμερικανοί είναι πολύ ήπιοι με την Τουρκία. Το βλέπουμε και στην αντιμετώπιση του «Ισλαμικού Κράτους», της κύριας απειλής για τη Δύση. Το ISIS δεν είναι απλώς μια τρομοκρατική οργάνωση. Προσβλέπει στη μετεξέλιξή του σε κράτος. Η δράση του στηρίζεται στα χρήματα. «Πού τα βρίσκουν», θα μου πείτε. Κατέλαβαν πηγές πετρελαίου. Σε ποιoν πωλούν το πετρέλαιο; Στην Τουρκία ή μέσω Τουρκίας. Εμμεσα η Τουρκία, ένα μέλος του ΝΑΤΟ, συνεργάζεται με το ISIS.– Μήπως οι ΗΠΑ την χρειάζονται λόγω γεωγραφίας;
– Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία προσφέρεται για πιθανές αμερικανικές επιχειρήσεις. Αλλά το 2003 δεν επέτρεψε στις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν το έδαφός της για την επίθεση στο Ιράκ. Δεν είναι αξιόπιστος σύμμαχος. Ξέρετε, η Τουρκία έχει ανάγκη την Αμερική, όχι το αντίστροφο.– Και τι θα έπρεπε να κάνουν οι ΗΠΑ;
– Το πιο ευαίσθητο θέμα για τους Τούρκους είναι η γενοκτονία των Αρμενίων. Αν η διεθνής κοινότητα, υπό την ηγεσία της σημαντικότερης χώρας του κόσμου, ανακοινώσει ότι υπήρξε μια γενοκτονία που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από την τουρκική κυβέρνηση και μείνει αυτό στην Ιστορία, σας διαβεβαιώ ότι θα ενοχλήσει βαθύτατα την Τουρκία. Για να μην αναφέρω τη δημιουργία κουρδικού κράτους αν τους υποστηρίξει η Αμερική.
– Πόσο στενές είναι οι σχέσεις Ελλάδας - Ισραήλ;
– Μέχρι την άνοδο Ερντογάν στην εξουσία, η Τουρκία ήταν από τους σημαντικότερους στρατηγικούς συμμάχους του Ισραήλ και δεν αναδεικνύαμε τις σχέσεις με την Ελλάδα. Είχα επισκεφθεί επανειλημμένως την Αγκυρα και οι Τούρκοι ήταν αρνητικοί έναντι κάθε συνεργασίας μας με την Ελλάδα. Σήμερα, Ισραήλ και Τουρκία δεν είναι εχθροί, αλλά η σχέση είναι συγκρουσιακή. Αντιθέτως, έχουμε πολύ στενές σχέσεις με την Ελλάδα.– Και στον αμυντικό τομέα;
– Αποφασίσαμε να έχουμε στρατιωτικό ακόλουθο στην Αθήνα, κάτι που συμβαίνει μόνο σε 15 πρωτεύουσες σε όλο τον κόσμο. Αυτό δείχνει το βάθος της συνεργασίας που υπάρχει πλέον. Γίνονται κοινές ασκήσεις αεροπορίας και ναυτικού στην Ελλάδα, η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία προμηθεύει τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, εμβαθύνεται η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της ανταλλαγής πληροφοριών για την από κοινού αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Οι σχέσεις που βασίζονται σε εκατέρωθεν οικονομικά οφέλη, όπως και στην ενέργεια, έχουν δική τους δυναμική. Φυσικά, αν οι τουρκοϊσραηλινές σχέσεις συνεχίσουν να επιδεινώνονται, υπάρχει ένας ακόμη λόγος για πιο στενή συνεργασία Ελλάδας - Ισραήλ.– Πώς θα μεταφερθεί το αέριο από το Ισραήλ στην Ευρώπη;
– Εξετάζεται η χρήση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων LNG στην Αίγυπτο. Η άλλη επιλογή, η κατασκευή αγωγού προς την Ελλάδα, είναι ο προτιμητέος πολιτικά και ο πιο ασφαλής τρόπος διασύνδεσης με την Ευρώπη.– Πώς κρίνετε τη στάση των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας;
– Οι Αμερικανοί είναι πολύ ήπιοι με την Τουρκία. Το βλέπουμε και στην αντιμετώπιση του «Ισλαμικού Κράτους», της κύριας απειλής για τη Δύση. Το ISIS δεν είναι απλώς μια τρομοκρατική οργάνωση. Προσβλέπει στη μετεξέλιξή του σε κράτος. Η δράση του στηρίζεται στα χρήματα. «Πού τα βρίσκουν», θα μου πείτε. Κατέλαβαν πηγές πετρελαίου. Σε ποιoν πωλούν το πετρέλαιο; Στην Τουρκία ή μέσω Τουρκίας. Εμμεσα η Τουρκία, ένα μέλος του ΝΑΤΟ, συνεργάζεται με το ISIS.– Μήπως οι ΗΠΑ την χρειάζονται λόγω γεωγραφίας;
– Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία προσφέρεται για πιθανές αμερικανικές επιχειρήσεις. Αλλά το 2003 δεν επέτρεψε στις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν το έδαφός της για την επίθεση στο Ιράκ. Δεν είναι αξιόπιστος σύμμαχος. Ξέρετε, η Τουρκία έχει ανάγκη την Αμερική, όχι το αντίστροφο.– Και τι θα έπρεπε να κάνουν οι ΗΠΑ;
– Το πιο ευαίσθητο θέμα για τους Τούρκους είναι η γενοκτονία των Αρμενίων. Αν η διεθνής κοινότητα, υπό την ηγεσία της σημαντικότερης χώρας του κόσμου, ανακοινώσει ότι υπήρξε μια γενοκτονία που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από την τουρκική κυβέρνηση και μείνει αυτό στην Ιστορία, σας διαβεβαιώ ότι θα ενοχλήσει βαθύτατα την Τουρκία. Για να μην αναφέρω τη δημιουργία κουρδικού κράτους αν τους υποστηρίξει η Αμερική.
Καθημερινή